Αίσθηση από ρεπορτάζ για την εγκατάλειψη της οικίας της Μαρίας Κάλλας

Πριν από τριάντα τέσσερα χρόνια, στις 16 Σεπτεμβρίου 1977, η Μαρία Κάλλας έφυγε από τη ζωή. Η κορυφαία υψίφωνος, η διεθνής Ντίβα της όπερας, εξακολουθεί όμως να δονεί, να εμπνέει, να ξυπνάει πάθη. Η επιρροή της προσωπικότητάς της δε έσβησε με το θάνατό της στο Παρίσι. Δε μετριάστηκε όταν η στάχτη της σκορπίστηκε στο Αιγαίο το 1979. Αντιθέτως, η μαγεία και το μυστήριο της καλλιτεχνικής και προσωπικής της ζωής επηρεάζουν, σε μεγάλο ή μικρότερο βαθμό, ανθρώπους και καταστάσεις σε ολόκληρο τον κόσμο. Το μισογκρεμισμένο κέλυφος πετρόχτιστου σπιτιού στο Νεοχώρι Μεσσηνίας θα είχε γκρεμιστεί ολοσχερώς προ πολλού, αν δεν ήταν το πατρικό της Ντίβας.
Στο μικρό χωριό του Δήμου Οιχαλίας, οι κάτοικοι ευελπιστούν στην αποκατάσταση του κτίσματος. Στόχος είναι να στεγάσει μουσείο αφιερωμένο στη Μαρία Κάλλας, με ντοκουμέντα, ανέκδοτο και αρχειακό υλικό που έχουν συγκεντρώσει. Ο Δήμος υποστηρίζει με θέρμη την αποκατάσταση και αξιοποίηση του κτηρίου. Η προηγούμενη Δημοτική Αρχή διέθεσε, άλλωστε, 100.000 ευρώ για να αγοράσει το ερείπιο από τη μοναδική απόγονο της οικογένειας Καλογεροπούλου. Η εκπόνηση κατ’ αρχάς μελέτης συνεχώς ανακοινώνεται, αλλά δεν έχει επιτευχθεί. Η οικονομική κατάσταση της χώρας δεν ευνοεί προς αυτή την κατεύθυνση. Εν τω μεταξύ, το θραύσμα του κτίσματος έχει εγκαταλειφθεί στη φθορά.
Από τους ντόπιους γνωρίσαμε όμως και άλλες πτυχές, προσωπικές, πιο ανθρώπινες, για το οικογενειακό ιστορικό της Μαρίας Κάλλας. Ο πρώην πρόεδρος της κοινότητας, Γιώργος Παυλάκης, έχει δημιουργήσει ένα πλούσιο αρχείο, με διασταυρωμένα στοιχεία. Για τους υπόλοιπους κατοίκους, οι διηγήσεις για τη Μαρία Κάλλας είναι περισσότερο μακρινές αναμνήσεις ή ιδιότυποι «τοπικοί μύθοι» μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας. Ούτε αυτή η Ντίβα γλίτωσε από (καλοπροαίρετο ίσως, αλλά) κουτσομπολιό.
Ο πατέρας της Μαρίας Κάλλας, Γεώργιος Καλογερόπουλος, ήταν φαρμακοποιός. Γόνος πλούσιας αγροτικής οικογένειας, γεννήθηκε και ζούσε στο Νεοχώριο, ενώ το φαρμακείο του ήταν στο Μελιγαλά. Η μητέρα της, Ευαγγελία Δημητριάδη, είχε καταγωγή από την Κωνσταντινούπολη. Τα πρώτα χρόνια της κοινής ζωής του το ζευγάρι ζούσε στο Νεοχώρι. Στο σημερινό ερείπιο γεννήθηκε η πρωτότοκη κόρη Υακίνθη (αργότερα Τζάκι). Όταν η Ευαγγελία ήταν έγκυος στη Μαρία (το 1923), η οικογένεια έφυγε, αρχικά για τον Πειραιά και έπειτα για τη Νέα Υόρκη.
«Έφυγαν λόγω πίεσης από την τοπική κοινωνία», μου είπε ο Γιώργος Παυλάκης. Και οι δυο σύζυγοι φέρονται να διατηρούσαν εξωσυζυγικές σχέσεις ή, τουλάχιστον, να «ξενοκοίταζαν». Για τους κατοίκους του Νεοχωρίου, υπεύθυνη για το πρόβλημα θεωρείται αποκλειστικά η σύζυγος.
«Ήταν καλοί άνθρωποι, νοικοκυραίοι», μου λέει ένας ντόπιος, για να προσθέσει: «Εγώ, πάντως, πιστεύω πως η Μαρία Κάλλας ήταν πράγματι κόρη του Γιώργου Καλογερόπουλου, παρά τα όσα λέγονταν. Αυτός ήταν ο πατέρας της. Η Μαρία Κάλλας τον αγαπούσε υπερβολικά. Ο ίδιος έλεγε πως η Μαρία ήταν “μαυροζουμενιώτισσα” και προσπάθησε πολλές φορές στην πορεία να τη φέρει στο Νεοχώρι». Χωρίς να επιβεβαιώνει τη φήμη, ο Γιώργος Παυλάκης, πάντως, σημειώνει πως, σύμφωνα με ντοκουμέντα, η Ευαγγελία Δημητριάδη συχνά εκβίαζε τη Μαρία Κάλλας, λέγοντάς της πως θα της αποκαλύψει ένα μυστικό για τον πατέρα της, το οποίο όμως ποτέ δεν της είπε. «Επρόκειτο για κάτι που είχε να κάνει με την ίδια την υπόσταση της Μαρίας», αναφέρει ο κ. Παυλάκης, το οποίο «είχε κάνει την ψυχή της κομμάτια».