Διαβάστε όλο το άρθρο.
''Πριν από 100 περίπου χρόνια, ένας νεαρός αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ επιχειρούσε να προσφέρει συμβουλές στους Ευρωπαίους ρυθμιστές για το ποια θα ήταν η καλύτερη ίσως διαχείριση των μεγάλων εξωτερικών χρεών τους. Υπήρχε, ισχυριζόταν, ένα όριο στα εθνικά περιθώρια εξυπηρέτησης χρέους. Όσοι περίμεναν παραπάνω πληρωμές θα απογοητεύονταν.
Επιπλέον, οι προσπάθειες των πιστωτών να επιμένουν σε πρόσθετες αποπληρωμές χρέους, θα μπορούσαν να γίνουν πολιτικά επικίνδυνες. «Αν τελικά το συμφωνήσουν», έγραφε σε έναν φίλο, «δεν είναι δυνατόν να τηρήσουν κάποιους από τους όρους και το αποτέλεσμα θα είναι γενική αταξία και αναταραχή παντού». Συνιστούσε έναν κύκλο ακυρώσεων χρεών μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, ένα πλάνο που, με μια μολυβιά, θα αφαιρούσε μεγάλο κομμάτι του προβλήματος. Αφού τον αγνόησαν οι πιστώτριες κυβερνήσεις, ο John Maynard Keynes παραιτήθηκε για να συγγράψει τις «Οικονομικές Επιπτώσεις της Ειρήνης».
Στην σημερινή Ευρώπη, βεβαίως, το παιχνίδι έχει αλλάξει εντελώς. Δεν είναι η Γερμανία που υποφέρει υπό αφόρητο δανειακό βάρος, αλλά οι Νότιοι εταίροι της στην ευρωζώνη.
Και τι συμβουλεύει η Γερμανία; Απάντηση: Την οικονομολογία της λιτότητας. Οι χώρες με μεγάλα κρατικά χρέη πρέπει να αυξήσουν τους φόρους και να κόψουν τις δαπάνες ανεξάρτητα από τις επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία. Στην Angela Merkel αρέσει να επαναλαμβάνει το μότο της Γερμανίδας νοικοκυράς: «Μακροπρόθεσμα, δεν μπορείς να τρως περισσότερα από όσα βγάζεις».
Κίνητρο στην γερμανική θέση είναι η πεποίθηση ότι η επίλυση του προβλήματος χρέους είναι αποκλειστική ευθύνη του δανειολήπτη. Ο Keynes, αντιθέτως, πίστευε ότι και ο πιστωτης και ο δανειολήπτης πρέπει να μοιραζονται το βάρος της προσπάθειας να βγάλουν τις οικονομίες από την τρύπα στην οποία μαζί τις έσπρωξαν. Οι πολιτικές επιπτώσεις είναι τουλάχιστον χειρότερες. Οι συνομιλίες για τον σχηματισμό κυβέρνησης στην Ελλάδα έχουν καταρρεύσει. Και ήταν αναμενόμενο: Καμία κυβέρνηση που δεσμεύεται σε "απείραχτη" λιτότητα δεν μπορεί να αντικρίσει τους ψηφοφόρους με εμπιστοσύνη.
Η Ελλάδα είναι ακραίο παράδειγμα; Οι κεντρώες κυβερνήσεις σε όλη την Μεσόγειο όλο και περισσότερο αντιμετωπίζονται από τους πολίτες ως ανίσχυρες. Δεν έχουν ανεξάρτητη νομισματική πολιτική, ούτε δυνατότητα να υποτιμήσουν, ούτε δικαίωμα να θέσουν ελέγχους κεφαλαίων. Εχουν περιορισμένες δυνατότητες να στηρίξουν τις εθνικές επιχειρήσεις τους που καταρρέουν και τώρα είναι και δεσμευμένες σε σφιχτή δημοσιονομική πολιτική.
Όταν ο συντηρητισμός αποτυγχάνει, έρχεται η ώρα να στραφούν οι πολίτες σε εκείνους που υπόσχονται να πάρουν την εξουσία στα χέρια τους, είτε είναι από την δεξιά είτε την αριστερά -οτιδήποτε εκτός από το μικρόψυχο κέντρο!
Αυτό είχε συμβεί στην δεκαετία του 1930. Αποτελεί ιστορική ειρωνεία ότι οι ευρωπαϊκές χώρες οι οποίες μπόρεσαν να αποφύγουν το Μεγάλο Κραχ μετά την τραπεζική κρίση, οδεύουν τώρα προς το τυφλό αδιέξοδο που είχε οδηγήσει στον εξτρεμισμό σε εκείνη την προηγούμενη καταστροφή. Η γερμανική ιστορική μνήμη έχει έντονες εικόνες από τον υπερπληθωρισμό του 1920-23. Αλλά είναι αδύνατον να ξεχάσουμε ότι ήταν ο αποπληθωρισμός και το Μεγάλο Κραχ που ανέβασαν τον Χίτλερ στην εξουσία το 1933.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου