Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Eurostat, το 2011 στα κράτη της Ευρωπαικής Ένωσης, 1,3 εκατομμύρια τροχαία ατυχήματα προκαλεσαν 43.000 θανάτους και 1,7 εκατομμύρια τραυματισμούς, καθιστώντας τα οδικά ατυχήματα ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα της σύγχρονης κοινωνίας.
Η Ελλάδα παρά τη συνεχή μείωση τόσο του αριθμού των οδικών ατυχημάτων όσο και του αριθμού των νεκρών και τραυματιών σε οδικά ατυχήματα, καταλαμβάνει σταθερά μία από τις 2-3 χειρότερες θέσεις στην Ευρώπη.
Οι πιό κρίσιμοι παράγοντες που συμβάλουν στην προκληση των οδικών ατυχημάτων και ειδικά των σοβαρών ατυχημάτων στην Ελλάδα είναι:
Οι πιό κρίσιμοι παράγοντες που συμβάλουν στην προκληση των οδικών ατυχημάτων και ειδικά των σοβαρών ατυχημάτων στην Ελλάδα είναι:
· η οδήγηση με υψηλές ταχύτητες
· τα υψηλά ποσοστά κυκλοφορίας μοτοσυκλετιστών
· τα χαμηλά ποσοστά χρήσης ζώνης και κράνους
· η οδήγηση υπό την επήρρεια αλκοόλ
· η επιθετική οδήγηση
Όσον αφορά το νομό Μεσσηνίας, όπως φαίνεται στο διάγραμμα που ακολουθεί, παρατηρείται μια ακανόνιστη πορεία στο αριθμό των οδικών ατυχημάτων την τελευταία δεκαετία, γεγονός που υποδεικνύει ότι το πρόβλημα της οδικής ασφάλειας δεν αντιμετωπίζεται σωστά ούτε από τους χρήστες της οδού αλλά ούτε και από τις αρμόδιες αρχές.
Ωστόσο, ιδιαίτερα ενθαρρυντική είναι η επίδοση Οδικής Ασφάλειας του νομού για το έτος 2011 (τελευταίο έτος για το οποίο υπάρχουν στατιστικά στοιχεία). Πιο συγκεκριμμένα ο αριθμός των οδικών ατυχημάτων στη Μεσσηνία παρουσιάζει τη χαμηλότερη τιμή της τελευταίας δεκαετίας με 139 οδικά ατυχήματα παρουσιάζοντας σημαντική πτώση 24% συγκριτικά με τον αριθμό των οδικών ατυχημάτων που συνέβησαν 2010. Εξίσου σημαντική πτώση 29% παρατηρείται στον αριθμό των νεκρών (από 38 το 2010 σε 27 το 2011) και 21% στον αριθμό των τραυματιών (από 225 το 2010 σε 177 το 2011) καθιστώντας το 2011 την ασφαλέστερη χρονιά της δεκαετίας.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και επιμέρους παράμετροι των οδικών ατυχημάτων που συνέβησαν στο νομό Μεσσηνίας το 2011. Πιο συγκεκριμμένα, το 1/3 των ατυχημάτων έλαβαν χώρα τους καλοκαιρινούς μήνες (Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο) γεγονός που εξηγείται σε μεγάλο βαθμό από τον μεγάλο αριθμό των επισκεπτών το καλοκαίρι και τον συνεπαγόμενα υψηλό φόρτο οχημάτων που παρατηρείται στο νομό. Επιπρόσθετα, μακράν πιο επικίνδυνη μέρα αποδεικνύεται ότι είναι η Παρασκευή καθώς συνέβη το 26% των ατυχημάτων του έτους δεδομένο που επιβάλει στη λήψη αυστηρότερων μέτρων και την εντατικοποίηση της αστυνόμευσης τη συγκεκριμμένη μέρα. Αναφορικά με τον τύπο των ατυχημάτων, περισσότερα από τα μισά οδικά ατυχήματα (55%) οφείλονται σε πλαγιομετωπική σύγκρουση οχημάτων και εκτροπή οχήματος από την οδό ενώ ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το αυξημένο ποσόστό παράσυρσης πεζού (14%) γεγονός που αποδεικνύει την έλλειψη παιδείας απο τους διαφορετικούς χρήστες της οδού (οδηγούς – πεζούς).
Αναφορικά με τη γεωγραφκή κατανομή των ατυχημάτων στο νομό, το 29% των οδικών ατυχημάτων έλαβε χώρα στο δήμο Καλαμάτας και το 19% στο δήμο Μεσσήνης. Ακολουθούν με σειρά περισσότερων ατυχημάτων οι δήμοι Λεύκτρου, Πύλου, Γαργαλιάνων και Κυπαρισσίας με μονοψήφιους ωστόσο αριθμούς ατυχημάτων.
Η σημαντική βελτίωση του επιπέδου Οδικής Ασφάλειας το 2011 στο νομό όχι μόνο δεν πρέπει να εφησυχάσει του αρμόδιους φορείς αλλά πρέπει να δώσει επιπλέον κίνητρα για την όσο πιο άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος. Αποτελεσματικότερη δράση για τη μείωση των ατυχημάτων αποτελεί η εντατικοποίηση της αστυνόμευσης για την οδική ασφάλεια από την Τροχαία με έμφαση στις περισσότερο επικίνδυνες παραβάσεις συμπεριφοράς, όπως η ταχύτητα, η χρήση ζώνης και κράνους και η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ ή με χρήση κινητού τηλεφώνου.
Στόχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που υιοθετήθηκε και από τη χώρα μας, είναι ο αριθμός των νεκρών στα οδικά ατυχήματα το έτος 2020 να είναι μειωμένος κατά 50% σε σχέση με το έτος 2010. Ο στόχος για το νομό δε μπορεί να είναι άλλος από την διαρκή μείωση του αριθμού των ατυχημάτων τα επόμενα χρόνια.
Παναγιώτης Παπαντωνίου
Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ, MSc
Υπ. Διδάκτωρ ΕΜΠ
