Τι αλλάζει σε συντάξεις, εισφορές, εφάπαξ από 1/1/2015

Του Γιώργου Γάτου

Δεκαέξι μέτρα για το Ασφαλιστικό και τα εργασιακά παραμένουν «ανοικτά» στο τραπέζι των δανειστών μέχρις ότου «ξεκαθαρίσει» το πολιτικό σκηνικό. Τα μέτρα που αφορούν τόσο τους απασχολούμενους – ασφαλισμένους όσο και τους συνταξιούχους, αποτελούν τους ελάχιστους – κατ” αρχήν συμφωνημένους, όχι όμως και… «κλειδωμένους» – όρους για τη συνέχιση της καταβολής των δόσεων στο πλαίσιο του τρέχοντος δανειοδοτικού προγράμματος από το ΔΝΤ, την Ε.Ε. και την ΕΚΤ.

Και, όπως προεξοφλούν κυβερνητικά στελέχη στην «Ημερησία», θα αποτελέσουν τη βάσης της τελικής διαπραγμάτευσης, εφόσον το πολιτικό σύστημα αποφασίσει να παραμείνει η χώρα στον δρόμο της ομαλής εξόδου από το Μνημόνιο έχοντας ως «μαξιλάρι» την πιστωτική γραμμή για την άντληση της αναγκαίας ρευστότητας.Μεγαλύτερες «ανατροπές», ωστόσο, δεν πρέπει να αποκλείονται αν, στο μεταξύ, αλλάξουν τα δεδομένα σε πολιτικό επίπεδο ή επιδεινωθεί η πραγματική οικονομία, η οποία επηρεάζει άμεσα την αγορά εργασίας και τα ασφαλιστικά ταμεία.

ΟΙ ΑΝΟΙΚΤΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ

Οι «ανοικτοί» λογαριασμοί που υπάρχουν λόγω του… κενού διαπραγμάτευσης και της αβεβαιότητας για την τελική έκβαση των πολιτικών εξελίξεων, αφορούν αφενός τη βιωσιμότητα του Ασφαλιστικού (σύμφωνα με τον κρατικό προϋπολογισμό, θα έχει το 2015 ταμειακό έλλειμμα άνω του 1,184 δισ. ευρώ, χωρίς να συνυπολογίζονται η καταβολή των δεκάδων χιλιάδων συντάξεων σε αναμονή και τυχόν αλλαγές στη ρύθμιση των οφειλών) και τις εργασιακές σχέσεις (με «αιχμή» τις ομαδικές απολύσεις, το «λοκ άουτ» και τον απεργιακό νόμο).

Στο «μέτωπο» του Ασφαλιστικού τα μέτρα προβλέπουν:

1. Την εφαρμογή ενιαίου συνταξιοδοτικού καθεστώτος που θα βάζει τέλος στη συνταξιοδότηση πριν από το 62ο και το 67ο έτος με ελάχιστες εξαιρέσεις (υπερβαρέα, AMEA κ.ά.) και θα προβλέπει ενιαίο τρόπο υπολογισμού των συντάξεων για τον χρόνο ασφάλισης έως το 2010 (από 1/1/2011 είναι κοινός για όλους τους ασφαλισμένους). Η κυβέρνηση έχει προτείνει να «τρέξουν» οι αλλαγές από το 2019, αλλά, οι δανειστές δεν έχουν απαντήσει για το μεταβατικό διάστημα προσαρμογής, καθώς προβλέπουν αυξημένα ταμειακά προβλήματα στο σύστημα έως τότε.

2. Την αύξηση του ελάχιστου χρόνου ασφάλισης για την καταβολή της βασικής και της κατώτατης σύνταξης από τα 15 έτη στα 20 έτη για όσους έχουν γεννηθεί από το 1970 και μετά στο πλαίσιο της στενότερης σύνδεσης εισφορών και παροχών.

3. Το «πάγωμα» των κύριων συντάξεων για επιπλέον δύο χρόνια (2016-2017).

4. Την επανεξέταση των ρυθμίσεων των οφειλών και επιπλέον την εξοικονόμηση εσόδων από διασταυρώσεις για τη νομιμότητα ή μη της καταβολής στους συνταξιούχους 930.414 συντάξεων χηρείας (587.443 κύριες + 342.971 επικουρικές) και 664.862 επιδομάτων (γάμου, τέκνου κ.ά.).

5. Την αλλαγή των κριτηρίων για τη χορήγηση του EKAΣ σε χαμηλοσυνταξιούχους, με πρόβλεψη να ενταχθεί η σχετική παροχή στο πλαίσιο των κοινωνικών επιδομάτων και στο ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα.

6. Τη μείωση κατά επιπλέον μία ποσοστιαία μονάδα των εισφορών στο IKA (η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να ισχύει η μείωση μόνο για τους συνεπείς στις υποχρεώσεις τους εργοδότες που θα ενταχθούν στο Λευκό Mητρώο Eπιχειρήσεων – στον «Περσέα»).

7. Τη διοικητική ενοποίηση στο IKA των επικουρικών και των ταμείων εφάπαξ και τη δημιουργία Eνιαίας Aρχής για την απονομή συντάξεων.

8. Τη μελλοντική (από το 2017) σύνδεση των εισφορών για τη σύνταξη των αυτοαπασχολουμένων με το πραγματικό τους εισόδημα και τον τζίρο που θα ελέγχει η εφορία.

Για τις εργασιακές σχέσεις προβλέπονται:

1. Η λήψη απόφασης για απεργιακή κινητοποίηση από το 50%+1 των μελών των πρωτοβάθμιων σωματείων (και όχι το 50%+1 των παρόντων όπως προβλέπει σήμερα ο νόμος).

2. Η πρόβλεψη δικαστικής διαδικασίας «εξπρές» για τη νομιμοποίηση της άρνησης του εργοδότη να καταβάλει μισθό στους μη απεργούς, κάνοντας χρήση του άρθρου 656 του Αστικού Κώδικα (αντίβαρο στη διατήρηση της απαγόρευσης του «λοκ άουτ»).

3. Η αύξηση του χρόνου προειδοποίησης για την κήρυξη απεργίας στον ιδιωτικό τομέα στις 48 ώρες από τις 24 ώρες σήμερα.

4. Η κατάργηση της προστασίας από απόλυση των συνδικαλιστών για ένα χρόνο μετά τη λήξη της θητείας τους.

5. Ο περιορισμός των ημερών αδικαιολόγητης απουσίας των συνδικαλιστών από την εργασία τους από τις επτά στις τρεις ημέρες (όσο ισχύει και για κάθε εργαζόμενο).

6. Η μείωση των ημερών αμειβόμενης αδείας εκλεγμένων συνδικαλιστών σε Ομοσπονδίες και Εργατικά Κέντρα.

7. Η «προστασία» των 21 πρώτων ιδρυτικών μελών των συνδικαλιστικών οργανώσεων και όχι περισσοτέρων.

8. Η δημιουργία ηλεκτρονικού μητρώου συνδικαλιστικών οργανώσεων στο οποίο θα καταγράφονται όλα τα συνδικάτα και οι «προστατευόμενοι» συνδικαλιστές, έτσι ώστε να είναι δυνατός ο έλεγχος από την πολιτεία και τους εργοδότες.