Τα νέα Σχέδια Βελτίωσης προκηρύσσονται με ένα χρόνο καθυστέρηση αλλά και δεν πρόκειται να «βελτιώσουν» την αγροτική παραγωγή της χώρας επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Ασημάκης Ντεμερούκας, γεωπόνος και παραγωγός θερμοκηπιακών καλλιεργειών από την Μεσσηνία.
Και προσθέτει: «Από τις αρχές του 2023 έχουμε μπει, σαν χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην νέα ΚΑΠ 2023-2027. Η ΚΑΠ (Κοινή Αγροτική Πολιτική) είναι το νομοθετικό πλαίσιο, που υιοθέτησε η ΕΕ για να διαμορφώσει μια κοινή, ενοποιημένη πολιτική για τη γεωργία. Από το 1962 που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά ο θεσμός της ΚΑΠ, είχε σαν βασικό στόχο την εξασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας. Από το 2013 και μετά αποφασίστηκε η κατεύθυνση προς μια πιο “πράσινη” πολιτική.
Πριν λίγες ημέρες (9 Μαρτίου 2023) δημοσιεύτηκε το ΦΕΚ για την νέα πρόσκληση των σχεδίων βελτίωσης. Για να είμαστε πιο ακριβείς το πρόγραμμα ονομάζεται: Δράση 4.1.5 «Υλοποίηση επενδύσεων με στόχο την ανθεκτικότητα, τη βιωσιμότητα και την ψηφιακή ανάκαμψη των γεωργικών εκμεταλλεύσεων» του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδος 2014-2020, κατά τη μεταβατική περίοδο 2021 και 2022. Ήδη βλέπουμε το πρώτο παράδοξο, τον τρίτο μήνα του 2023 να δημοσιεύεται πρόγραμμα το οποίο θα έπρεπε να είχε εφαρμοστεί ένα χρόνο πριν.
Ας αναλύσουμε, λοιπόν, γιατί αυτά τα σχέδια βελτίωσης είναι εκτός τόπου και χρόνου. Ως όριο αιτούμενου προϋπολογισμού για όλες τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις ορίζονται τα 150.000 ευρώ. Ωστόσο ο αιτούμενος επιλέξιμος προϋπολογισμός δύναται να αυξηθεί έως και τις 250.000 ευρώ με την προϋπόθεση ότι η τυπική απόδοση της εκμετάλλευσης, σύμφωνα με την ΕΑΕ 2022, ανέρχεται τουλάχιστον στο 20% του αιτούμενου προϋπολογισμού. Η τυπική απόδοση υπολογίζεται από ένα πίνακα ποσών ανά στρέμμα καλλιέργειας και έτσι η εκμετάλλευση ενός αγρότη αποκτάει έναν αριθμό. Ένα παράδειγμα, έστω ένας αγρότης καλλιεργεί 20 στρέμματα ελιές με κατεύθυνση το ελαιόλαδο και 10 στρέμματα πατάτας. Κάθε στρέμμα ελιάς έχει τυπική απόδοση στα 182,11 ευρώ και κάθε στρέμμα πατάτας έχει τυπική απόδοση 930,74 ευρώ. Ο αγρότης αυτός έχει μια συνολική τυπική απόδοση στα 12.949,6 ευρώ. Για να μπορέσει ένας αγρότης να ξεπεράσει τα 150.000 ευρώ επένδυσης θα πρέπει να έχει τυπική απόδοση από 30.000 ευρώ και πάνω. Λίγοι αγρότες στην Ελλάδα έχουν κάτι τέτοιο και αν μιλάμε για νέους αγρότες (του περσινού προγράμματος) ακόμα λιγότεροι, έως και μετρημένοι στα δάχτυλα.
Είναι τα 150.000 εύρω όμως αρκετά για μια επένδυση προς μια ανθεκτική και βιώσιμη, κατά τον ορισμό του προγράμματος, γεωργική εκμετάλλευση; Η απάντηση είναι όχι. Ας συμφωνήσουμε πως όταν μιλάμε για μια κατεύθυνση η οποία συμβάλλει προς την επισιτιστική ασφάλεια, την εξοικονόμηση φυσικών πόρων και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αναφερόμαστε σε σύγχρονες κτηνοτροφικές και θερμοκηπευτικές μονάδες.
Μια υδροπονική θερμοκηπιακή μονάδα έχει λοιπόν όλο το «πακέτο» που ζητάει η νέα ΚΑΠ από τα κράτη μέλη της. Παραγωγή τροφίμων όλο τον χρόνο σε μικρή έκταση, μείωση της χρήσης νερού σε σχέση με μια συμβατική καλλιέργεια, έλεγχος του κλίματος εντός του χώρου για την θωράκιση κατά της κλιματικής αλλαγής. Πόσο κοστίζει ένα στρέμμα υδροπονικού θερμοκηπίου λοιπόν;
Επειδή κάποια κόστη συμφέρει καλύτερα να πάνε ανά δύο στρέμματα, θα αναλύσουμε παρακάτω το κόστος για 2 στρέμματα υδροπονικού θερμοκηπίου: 90 χιλιάδες ευρώ ο μεταλλικός σκελετός, 3 χιλιάδες ευρώ νάυλον κάλυψης με την τοποθέτηση του, 12 χιλιάδες ευρώ το σύστημα θέρμανσης, 25 χιλιάδες ευρώ η κεφαλή αυτόματης υδρολίπανσης με το δίκτυο άρδευσης, παράθυρα οροφής και ηλεκτρολογικά 10 χιλιάδες ευρώ, οικοδομικά υλικά 2 χιλιάδες ευρώ, σύστημα υδροπονίας (διαφέρει ανάλογα το σύστημα καλλιέργεια) μαζί με έλεγχο κλίματος και τους ανάλογους αυτοματισμούς 20 χιλιάδες ευρώ.
Τα 2 στρέμματα λοιπόν σύγχρονου υδροπονικού θερμοκηπίου κοστίζουν λίγο πάνω από 160.000 ευρώ. Εάν αποφασίσουμε να μην κάνουμε υδροπονική αλλά συμβατική καλλιέργεια τα ποσά αλλάζουν μερικώς. Η κεφαλή υδρολίπανσης και το σύστημα υδροπονίας μένουν εκτός και το κόστος κατασκευής πέφτει στα 115.000 ευρώ ανά δύο στρέμματα συμβατικού θερμοκηπίου.
Συνεπώς τα 150.000 ευρώ του προγράμματος αντιστοιχούν σε 1,5 με 2,5 στρέμματα θερμοκηπίου ανάλογα την κατεύθυνση της καλλιέργειας. Είναι όμως μια τέτοια εκμετάλλευση βιώσιμη. Δυστυχώς η απάντηση είναι και πάλι όχι.
Σχέδια βελτίωσης λοιπόν που δεν σου επιτρέπουν να φτιάξεις μια κτηνοτροφική ή θερμοκηπιακή μονάδα για να βγάζεις τα απαραίτητα για την επιβίωση σου. Όλα αυτά σε μια χώρα που τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Eurostat δείχουν πως περισσότερο από το 30% των εργαζομένων στον γεωργικό τομέα είναι ηλικίας άνω των 64 ετών και λιγότερο από το 5% είναι κάτω των 35 ετών.
Σε μία χώρα που στο τελευταίο πρόγραμμα νέων αγροτών άφησε (μέχρι και την ώρα που γράφεται το παρόν άρθρο) επιλαχόντες νέους αγρότες. Επίσης τους ενταγμένους στο πρόγραμμα δεν τους αφήνει να κάνουν ούτε προπτυχιακό ούτε μεταπτυχιακό πτυχία γιατί αν το κάνουν θα απενταχθούν. Νέους ανθρώπους δηλαδή που με μια μικρή βοήθεια θα ήθελαν να γίνουν αγρότες σε μια χώρα αθρόων εισαγωγών αγροτικών προϊόντων από Τουρκία και Αίγυπτο και ανύπαρκτης αγροτικής πολιτικής. Το μέλλον του αγροτικού κόσμου προβλέπεται δυσοίωνο».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου