Στο Σιτοχώρι ΄Τριφυλίας η πρώτη ρίψη συμμαχικών όπλων στην κατεχόμενη Πελοπόννησο

 ΓΡΑΦΕΙ Ο Δημήτρης Α. Δριμής,

μέλος του Δ.Σ. του Δικτύου Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών “Ελληνικά Ολοκαυτώματα”, τ. Δήμαρχος Αετού Μεσσηνίας.

Η χώρα μας, την περίοδο 1941 – 1944, μοιράστηκε σε ζώνες κατοχής ανάμεσα σε Γερμανία, Ιταλία, Βουλγαρία. Η Πελοπόννησος ανήκε στην Ιταλική ζώνη κατοχής.

Την 29η Οκτωβρίου 1942 πραγματοποιήθηκε, η πρώτη στην Πελοπόννησο, ρίψη όπλων και εφοδίων από συμμαχικό αεροπλάνο στο χωριό Σιτοχώρι (Πιτσά) Μεσσηνίας. Έπεσαν συνολικά 17 δέματα, τα οποία περιείχαν σύγχρονο στρατιωτικό εξοπλισμό για 30 άντρες.

Η επιχείρηση οργανώθηκε από το Ναπολέοντα Παπαγιαννόπουλο και τον «Προμηθέα ΙΙ», (μια από τις οργανώσεις της βρετανικής αντικατασκοπίας που έδρασαν στην Ελλάδα στη διάρκεια της κατοχής). Ο «Προμηθέας ΙΙ» συνέδεσε τον Παπαγιαννόπουλο με το Στρατηγείο Μέσης Ανατολής. Το Σεπτέμβριο του 1942, καθορίστηκε να γίνει ρίψη όπλων, μεταξύ 1ης και 4ης Οκτωβρίου και ώρες 9:00 έως 1:00 τη νύχτα, στο λόφο «Μαστραντώνη» του χωριού Πιτσά. Η ρίψη αυτή δεν έγινε. Κανονίστηκε νέα ρίψη στο ίδιο μέρος, με τα ίδια σήματα αναγνώρισης και τις ίδιες ώρες, μεταξύ 26ης και 29ης Οκτωβρίου.

Από το βράδυ της 26ης Οκτωβρίου οκτώ άνθρωποι του ΕΑΜ περίμεναν και πάλι. Τη νύχτα της 29ης και ώρα 1:00 π.μ., ακούστηκε βόμβος αεροπλάνου. Το συμμαχικό αεροπλάνο ήρθε από την πλευρά της Κυπαρισσίας και έριξε τα δέματα. Κανένα δεν έπεσε στο χώρο υποδοχής, ενώ μόνο δύο κιβώτια βρέθηκαν κατά τη διάρκεια της νύχτας. Το πρωί έγινε γνωστό πως έντεκα δέματα είχαν πέσει στο πέτρινο αλώνι των αδελφών Χρήστου και Θόδωρου Λιάτσου και ένα δέμα στη θέση «Κεφαράπι», κοντά στο χωριό. Τρία άλλα δέματα που είχαν πέσει προς την Κεφαλόβρυση (Ρίπεσι) βρέθηκαν την επόμενη μέρα.

Το γεγονός έγινε γνωστό στους κατοίκους, οι οποίοι αντικρύζοντας το περιεχόμενο του δέματος στο «Κεφαράπι», (φυσίγγια και εκρηκτικούς μηχανισμούς), ανησύχησαν. Θεώρησαν πως τα είχαν ρίξει σκόπιμα οι Ιταλοί για να δοκιμάσουν την υπακοή τους. Κρίσιμος αποδείχτηκε ο ρόλος του Πιτσαίου Χρ. Αντωνόπουλου. Μάζεψε τους συγχωριανούς του, παρουσία του προέδρου και του παπά του χωριού, τους ενημέρωσε πως η ρίψη δεν έγινε από τους Ιταλούς, αλλά από τους Άγγλους σε συνεννόηση με το ΕΑΜ της Ορεινής Τριφυλίας, για τη δημιουργία αντάρτικου κατά των κατακτητών. Πως ο ίδιος με δέκα οπλισμένους αντάρτες και έναν αξιωματικό περίμεναν για μέρες τη ρίψη. Τους είπε πως κατανοούσε τους φόβους τους για πιθανά αντίποινα, αν μάθαιναν οι Ιταλοί το γεγονός. Για να μην υποστεί αντίποινα το χωριό πρότεινε να μην αποκρύψουν, αλλά να ενημερώσουν οι ίδιοι οι κάτοικοι τους Ιταλούς για τη ρίψη. Να μην τους ενημερώσουν όμως αμέσως, αλλά αργά το απόγευμα, ώστε οι Ιταλοί από το φόβο πιθανής ενέδρας να πάνε την άλλη μέρα στο χωριό. Να φυλάξουν, μάλιστα, και να τους παραδώσουν το κιβώτιο με τα όπλα και το αλεξίπτωτο που έπεσε στη θέση «Κεφαράπι». Τα άλλα έντεκα κιβώτια θα τα πάρουν οι αντάρτες.

Έτσι και έγινε. Ο πρόεδρος του χωριού, Αποστόλης Μπεκιάρης, ενημέρωσε τους Ιταλούς στο Κοπανάκι αργά το απόγευμα. Ο Αντωνόπουλος με νέους του χωριού και τους αντάρτες είχαν ασφαλίσει στο μεταξύ τα δέματα. Η ιδέα απόκρυψης των όπλων ήταν μοναδική. Μετέφεραν τα κιβώτια κοντά σε μία μάντρα είκοσι πέντε περίπου μέτρων, την οποία αφού γκρέμισαν την ξανάχτισαν τοποθετώντας μέσα τα δεκατρία κιβώτια. Στη συνέχεια ο ιδιοκτήτης του χωραφιού όργωσε το χωράφι, με αποτέλεσμα η όλη εικόνα να μην δημιουργεί υποψίες.

Οι Ιταλοί πήγαν στο χωριό την επόμενη μέρα. Σε έρευνες που έκαναν δεν ανακάλυψαν τίποτα, πήραν το δέμα που τους υπέδειξαν, ευχαρίστησαν τους κατοίκους για τη συνεργασία και έφυγαν. Το τέχνασμα του Αντωνόπουλου και η σιωπή των κατοίκων αποδείχτηκαν σωτήρια.

Το γεγονός της ρίψης υπήρξε κρίσιμης σημασίας. Τρομοκράτησε τους Ιταλούς που διέδωσαν πως κάποιο δικό τους, δήθεν, αεροπλάνο έριξε κατά λάθος τα όπλα. Ενίσχυσε το ηθικό και το κύρος του ΕΑΜ και αύξησε την επιρροή του στους τοπικούς πληθυσμούς. Ανέδειξε τη διεθνή διάσταση της αντίστασης και τη σύνδεσή της με τους Άγγλους και το συμμαχικό αγώνα. Ενίσχυσε τη μαχητική ικανότητα των δύο ανταρτοομάδων του ΕΛΑΣ, (Άνω Μεσσηνίας και Ορεινής Τριφυλίας), που είχαν συγκροτηθεί τον Ιούλιο του 1942.

Ο σύλλογος του χωριού, σε συνεργασία με τον «Καποδιστριακό» Δήμο Αετού, τοποθέτησε αναμνηστική πλάκα στο λόφο «Μαστραντώνη» το 2009.