Σ’ ευχαριστώ για το «βήμα» που μου δίνεις, όταν έχω κάτι χρήσιμο να πω, χωρίς να κουράσω τους συνδημότες μας. Γνωρίζω ότι κατά καιρούς μόνον εμφανίζομαι, αλλά θεώρησα ότι αυτήν την φορά έπρεπε! Κι ενώ συνήθως γράφω ταξιδεύοντας ρομαντικά στις παραδόσεις και στις αξίες που χάνονται, σήμερα αλλάζω ρότα, γίνομαι «πεζός» κι ενδύομαι την ιδιότητα μου ως μηχανικός για να σας παρουσιάσω το χάλι της ανάθεσης των δημοσίων έργων, όπως το ζήσαμε τα τελευταία 40 χρόνια. Δικαιωματικά είμαι οργισμένος, γιατί θα ‘μουν ανόητος αν δεν ήμουν (“οι μη οργιζόμενοι εφ’ οις δει ανόητοι δοκούντες ούσι” – Αριστοτέλης).
Αφορμή βέβαια, πήρα από το άρθρο της ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑΣ (21.03.2013) «Επιθεωρητές – ομπρέλα σε βροχή καταγγελιών» κι από κάποιον εργολάβο του Δήμου Τριφυλίας για τον οποίο γράψατε ότι έκανε έκπτωση 67% σε κάποια εργολαβία του. Κάνω ιδιωτικά έργα κι όχι Δημόσια (ευτυχώς!). Ωστόσο, γνωρίζω πολύ καλά το τι συμβαίνει στον συγγενικό μου χώρο. Διαβάστε παρακάτω την «αμαρτωλή στράτα» που ακολουθούν χρόνια τώρα όλες οι δημόσιες υπηρεσίες και θα καταλάβετε! 1.Προκηρύσσεται μελετητής για ένα έργο, για το οποίο παραδόξως είναι και κοστολόγος (οι δύο ιδιότητες είναι αδύνατον να συνυπάρξουν και δεν πρέπει άλλωστε…) 2.Ο προϋπολογισμός που βγαίνει είναι συνήθως διπλάσιος ή και καμιά φορά τριπλάσιος. Οι λόγοι είναι δύο: α) ο μελετητής έχει συμφέρον γιατί αμείβεται στην μελέτη από 2.5 έως 4% και β) λόγω της διπλής ή τριπλής αμοιβής του, υπάρχουν και τα περιθώρια ικανοποίησης του προσώπου ή των προσώπων που τον ή τους προτίμησαν. 3.Στην συνέχεια, η υπηρεσία (Υπουργείο, ΔΕΚΟ ή Δήμος) δημοπρατεί το έργο. Εδώ τα σενάρια είναι δύο (2): α) Ή μειοδοτικά το παίρνει κάποιος ή β) γίνεται κλήρωση στην παρέα των πέντε ή έξι ή επτά συνήθως διαγωνιζόμενων εκ περιτροπής (“συμφωνία κυρίων”) και το παίρνει κάθε φορά κι ένας, ο οποίος ωστόσο, οφείλει να δώσει μικρό ποσοστό στους συναδέλφους. 4.Στον διαγωνισμό όλως «τυχαίως» βρίσκεται μειοδότης. Στην ουσία του γίνεται ανάθεση στο ποσό που θέλει αυτός. Έχοντας μπροστά του έναν μεγάλο προϋπολογισμό (τον ξέρει εκ των προτέρων) του είναι εύκολο να φτάσει σε εκπτώσεις έως και 75% και φυσικά να φανεί γαλαντόμος και μεγαλόκαρδος στον επιβλέποντα του έργου του, που κι αυτός με την σειρά του (αγορασμένος ων) θα κάνει τα στραβά μάτια στην ποιότητα, ποσότητα, χρόνο κλπ. Πριν πάω σε αριθμητικό παράδειγμα, δεν τελειώσαμε ακόμη. Ο συγκεκριμένος εργολάβος έχει τρόπους να παρουσιάσει υπερσυμβατικές εργασίες, να τις υπερκοστολογήσει, να ξαναδώσει δώρα και να συγκεντρώσει όλες τις εξουσίες του έργου. Αν δε, καθυστερήσει σε κάτι, η υπηρεσία (βλ. πρόσφατα τις αξιώσεις για 400.000.000 € κάποιων εταιριών για επανεκκίνηση των έργων), τότε το διασκεδάζει κιόλας, οχυρωμένος πίσω από την σύμβαση του. Ας ρίξουμε λοιπόν, μια ματιά σ’ ένα απλό παράδειγμα έργου πραγματικής αξίας 1.000 € που τα πληρώνει ο ελληνικός λαός (εμείς δηλαδή).
1.Μελετητές Χ 2.5 φορές = ……………………………………………….2.500 € 2.Εργολάβος (π.χ. 60% έκπτωση): 2.500 Χ 0.60 = ………………1.500 € 3.Υπερσυμβατικά (πλασματικά καμουφλαρισμένα σε πραγματικά – συνήθως 30%) = ……………………………………………………………..450 € Σύνολον ……………………………………………………………1.950 €
Η υπηρεσία κάτω από υγιείς συνθήκες έπρεπε να πληρώσει: α. 1.000 € β. + 30% μελέτη γ. – 10% μια συνήθως υγιής έκπτωση του εργολάβου, ήτοι Κόστος ……….……………………………………………………….930 € Άγνοια? + Ληστεία + Διαφθορά δημιουργούν το 1.950 αντί του 930. Υπερκοστολόγηση 100% Πού πηγαίνουν τα 1.000 €?
Μα το είπαμε. α. Σε επίορκους δημοσίους (διοικητικούς) β. Σε επίορκους δημοσίους (τεχνικούς) γ. Σε εργολάβους δ. Σε μελετητές και ε. Σε μερικούς αμέτοχους μηχανικούς (αστείο και τραγικό μαζί…) Ποιος την πληρώνει την νύφη? Εμείς. Πολλαπλασιάστε τώρα χιλιάδες έργα με χιλιάδες εκατομμύρια και ….φτάσατε στο….. έλλειμμα. Είναι απλό Κύριοι! Χρειαζόμαστε μια σωστή μελέτη, μια τριμελή επιτροπή κοστολόγησης με γνώση του έργου κι έναν διάφανο διαγωνισμό. Φανταστείτε αυτό να γίνει σ’ όλους τους τομείς (νοσοκομεία, πολεοδομίες, εφορίες κλπ.)…. Τα χρήματα χάθηκαν. Με το «αιδώς Αργείοι» δεν βγαίνει τίποτε. Μπορούμε από δω και πέρα να εξαλείψουμε και να αφανίσουμε με την ενεργό κι άγρυπνη συμμετοχή μας, όλες τις κοιτίδες της διαφθοράς. Για να μην την πληρώνει (την νύφη) πάντα ο καλοκάγαθος πολίτης, με την ανεργία, τις περικοπές και την κοινωνική του απομόνωση. Οι καιροί ου μενετοί.
Γρηγόρης Ηλιόπουλος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου