Ο σιδηρόδρομος διεκδικεί και πάλι θέση στις μεταφορές

Ένα από τα βασικά «παράπονα» των εκσυγχρονιστών αυτής της χώρας είναι γιατί η Ελλάδα είναι τόσο πίσω Σιδηροδρομικά. Ενώ στις αρχές του 20ού αιώνα είχε ένα ικανοποιητικό δίκτυο, δε συνέχισε ούτε να το επεκτείνει ούτε να το εκσυγχρονίζει. Αυτό το ερώτημα μπορεί να απαντηθεί μελετώντας προσεκτικά την πολιτική ανάπτυξης της Ελλάδας μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Εκεί που οι περισσότερες μεγάλες πόλεις της Ευρώπης σχεδίαζαν το μέλλον των πόλεών τους, η Αθήνα είναι από τις λίγες εξαιρέσεις με διαφορετική αντίληψη του μοντέλου ανάπτυξης. Εδώ, κυριάρχησε το μοντέλο ανάπτυξης των οχημάτων και για αυτό το λόγο ξηλώθηκαν όποια δίκτυα τραμ υπήρχαν, δεν αναβαθμίστηκαν τα σιδηροδρομικά δίκτυα, δεν υπήρξε ανάπτυξη Μετρό σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Αυτό το μοντέλο ακολουθήθηκε λανθασμένα και στις δεκαετίες του ’60, του ’70 και του ’80. Στα τέλη της δεκαετίας του ’80 ήταν πλέον πασιφανές ότι αυτό το μοντέλο δεν ήταν βιώσιμο, γιατί η βασική του αρχή ήταν η συνεχώς επεκτεινόμενη δικτύωση αυτοκινητόδρομων σε σημείο που οι πόλεις έφταναν σε κορεσμό. Το αμερικάνικο μοντέλο που ακολούθησε η Ελλάδα απέτυχε κοινώς.
Φτάσαμε στις αρχές της δεκαετίας του 1990 με ένα απαρχαιωμένο σιδηροδρομικό δίκτυο, με σταθμούς που θύμιζαν μουσεία (με εξαιρετική ομορφιά, όχι όμως πρακτικοί για τους επιβάτες) και πλήρη κυριαρχία του αυτοκινήτου. Από τότε ξεκίνησε η μεγάλη προσπάθεια εκσυγχρονισμού. Ίσως δεν υπάρχει προηγούμενο στην Ευρώπη, χώρας στο μέγεθος της Ελλάδας να πρέπει από το 0 να φτάσει στο 100. Μιλάμε για εξ ολοκλήρου μονές γραμμές σε όλη τη χώρα, πουθενά ηλεκτροκίνηση, όταν την ίδια ώρα ακόμα και στην Ανατολική Ευρώπη τα ηλεκτροκίνητα τρένα ήταν κυρίαρχα. Με πολλές αστοχίες αλλά και πολλές επιτυχίες σήμερα, 25 χρόνια μετά τα πρώτα έργα μπορούμε να πούμε ότι ο βασικός στόχος έχει δει φως. Αθήνα και Θεσσαλονίκη είναι στην τελική ευθεία έτσι ώστε σε 3-3,5 χρόνια περίπου να δούμε το πρώτο ηλεκτροκίνητο τρένο να φεύγει από τη μία πόλη και να φτάνει στην άλλη. Θα είναι ένα διαχρονικά μεγάλο άλμα της εκσυγχρονιστικής Ελλάδας στην Ευρώπη. Το ευρωπαϊκό μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης θα κυριαρχήσει και στη χώρα. Μόλις λίγους μήνες πριν «ανακαλύψαμε» πως η σύνδεση σιδηρόδρομου-λιμανιών δίνει μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης.