Του Βασίλη Σ. Κανέλλη
Τη χαριστική βολή στην αγορά ακινήτων έδωσαν τα capital controls, η τραπεζική αναταραχή, αλλά και η γενικότερη οικονομική κατάσταση με τα χιλιάδες λουκέτα και την ανεργία που αναμένεται να αυξηθεί. Οι ελπίδες ανάκαμψης του κλάδου όχι μόνο αναβάλλονται, αλλά οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι η κρίση θα διαρκέσει πολλά χρόνια ακόμη. Ερευνα που πραγματοποίησε η επιστημονική ομάδα του τέως καθηγητή του Οικονομικού Πανεπιστημίου, Επαμεινώνδα Πανά, δείχνει ότι η κρίση στην κτηματαγορά θα διαρκέσει από ένα έως τρία χρόνια.
Αυτό πιστεύει σχεδόν το 95% των ειδικών του κλάδου που ρωτήθηκαν στη δημοσκόπηση, η οποία κατέδειξε και ένα ακόμη εντυπωσιακό στοιχείο: Την πλήρη κατάρρευση και της οικοδομής. Με βάση τον όγκο, για να φτάσει η σημερινή ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα στο επίπεδο του έτους 2005, θα πρέπει να αυξηθεί κατά 626,8%! Σύμφωνα με την έρευνα, εκείνο που προκύπτει είναι ότι η κτηματαγορά για να φτάσει στα επίπεδα του έτους 2005, θα πρέπει να περάσουν πολλά περισσότερα χρόνια από τα οκτώ. Οπως αναφέρει ο κ. Πανάς, οι βασικές αιτίες του κραχ είναι η αύξηση της ανεργίας και η σημαντική φορολογική επιβάρυνση των ακινήτων. «Γεγονός είναι ότι οι πρακτικές που εφαρμόζονται ειδικά στην κτηματαγορά, με διάφορους φόρους, δεν την τονώνουν, αλλά αντίθετα την οδηγούν σε κατάρρευση. Γίνεται κατανοητό ότι η κρίση στην αγορά ακινήτων αποτελεί τη χειρότερη κρίση που αντιμετώπισε ποτέ τα τελευταία μεταπολεμικά χρόνια η ελληνική κτηματαγορά. Όμως, η κρίση αυτή της κτηματαγοράς, επηρεάζει έντονα την πραγματική οικονομία, τις επιχειρήσεις οικοδομικών υλικών και τους εργαζόμενους στην κτηματαγορά». Αναλυτικά, τα στοιχεία της συγκυρίας της ελληνικής κτηματαγοράς είναι τα εξής:
• Στο ερώτημα για το πόσο θα διαρκέσει η κρίση στην κτηματαγορά, απαντούν σε ποσοστό 94,2% πως αυτή θα διαρκέσει από ένα έως τρία χρόνια. Οι περιορισμοί χρηματοδότησης από τον τραπεζικό τομέα σε συνδυασμό με την αβεβαιότητα που επικρατεί στον πολιτικό και οικονομικό χώρο τους τελευταίους μήνες, ήταν επόμενο να διαμορφώσουν αρνητικές προσδοκίες για την αγορά των ακινήτων. Αυτή η εκτίμηση του 94,2% των ειδικών, για διάρκεια μέχρι τρία χρόνια, δεν είναι και πολύ μακριά από αντίστοιχη που δείχνει σχετική μελέτη του ΔΝΤ.
• Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι το 21,7% των ειδικών της κτηματαγοράς πιστεύει ότι η κρίση στην αγορά κατοικίας θα διαρκέσει 2 χρόνια, ενώ μόλις το 1,4% πιστεύει ότι η κρίση θα διαρκέσει λιγότερο από 6 μήνες.Το 63,8% εκτιμά ότι η κρίση θα διαρκέσει δύο έως τρία χρόνια.
• Το 98,8% των ειδικών της κτηματαγοράς πιστεύει ότι η κρίση συνεχίζει να επηρεάζει αρνητικά τις τιμές των ακινήτων.
• Περισσότεροι από οκτώ στους δέκα ειδικούς (85,7%) θεωρούν ότι η οικονομική κρίση της χώρας έχει προκαλέσει σημαντικές δυσμενείς αλλαγές στον χώρο της αγοράς ακινήτων.
• Οσον αφορά στη μελλοντική οικονομική πορεία της χώρας, οι απόψεις των ειδικών της κτηματαγοράς διίστανται, αφού το 26,9% πιστεύει πως η οικονομία της χώρας θα είναι καλύτερη μετά από έξι μήνες, ενώ το υπόλοιπο 73,1% θεωρεί πως αυτή θα είναι χειρότερη.
Περισσότεροι από επτά στους δέκα ειδικούς, θεωρούν ως προϋπόθεση του τερματισμού της κρίσης στην κτηματαγορά, τον τερματισμό της κρίσης της ελληνικής οικονομίας. Στο ερώτημα: «Θεωρείτε ότι η κρίση στην ελληνική κτηματαγορά θα τερματισθεί, όταν τερματισθεί η ελληνική οικονομική κρίση, οι απαντήσεις είναι: Το πιστεύω απόλυτα 29,0%. Μάλλον το πιστεύω 44,9%. Ουδέτερα 8,7%. Μάλλον δεν το πιστεύω 14,5%. Δεν το πιστεύω καθόλου 2,9%.
Οι ειδικοί της κτηματαγοράς, αποφαίνονται για το πού οδηγείται η κτηματαγορά. Με βάση τις τιμές των δεικτών εμπιστοσύνης της κτηματαγοράς, θα πρέπει λοιπόν να αναμένουμε:
- Eντονη ύφεση στην κτηματαγορά
- Συνεχόμενη πτώση των τιμών των ακινήτων, πιο μεγάλη σε σχέση με το παρελθόν.
- Το αποτέλεσμα της μεγάλης μείωσης της εμπιστοσύνης δείχνει μεγαλύτερη απαισιοδοξία για τη μελλοντική πορεία της κτηματαγοράς.
Το 94,2% των ειδικών της κτηματαγοράς θεωρεί ότι υπάρχει υπερπροσφορά κατοικιών.
Το 29% θεωρεί ότι οι πωλήσεις είναι οι ίδιες σήμερα σε σχέση με έξι μήνες πριν.
Το 74,3% θεωρεί ότι οι τιμές πώλησης των κατοικιών έχουν μειωθεί.
Το 75,2% των ειδικών της κτηματαγοράς θεωρεί ότι οι τιμές πώλησης των κατοικιών θα μειωθούν τους επόμενους έξι μήνες. Έτσι τώρα, η κτηματαγορά βρίσκεται σε τέλμα.
• Το απόθεμα των κατοικιών ανέρχεται τουλάχιστον σε 200.000.
Τα καλά νέα είναι ότι η οικοδομική δραστηριότητα έχει μειωθεί, οπότε δεν προστίθεται σημαντικός αριθμός νέων κατοικιών.
Τα κακά νέα είναι ότι ο αριθμός σχηματισμού των νέων νοικοκυριών επιβραδύνεται. Από τους 9 γάμους επί 1.000 κατοίκων που γίνονταν στη δεκαετία του 1960, τώρα γίνονται μόνο 5,5 επί 1.000 κατοίκων. Στα κακά νέα προστίθενται επίσης η μεγάλη ανεργία, το τραπεζικό σύστημα που δεν μπορεί επί της παρούσης να γίνει αρωγός της κτηματαγοράς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου