ΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ 3ου ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΦΙΛΙΑΤΡΩΝ Πού ΄σαι ρε φούλη!!!!!*

Μια εργασία των μαθητών της Δ΄τάξης του 3ου Δημοτικού σχολείου Φιλιατρών, στο πλαίσιο του μαθήματος της Ευέλικτης Ζώνης με στόχο να συγκεντρωθούν οι παλιές φιλιατρινές λέξεις

*φούλης

Μια λέξη που προέρχεται από το αδερφούλης και η οποία ακόμα χρησιμοποιείται στην περιοχή των Φιλιατρών . Η χρήση της σημαίνει ένδειξη αδελφικής αγάπης.

Η ελληνική γλώσσα είναι ένας ζωντανός οργανισμός που εξελίσσεται και αλλάζει με το πέρασμα του χρόνου, όπως εξελίσσονται και αλλάζουν οι ομιλητές της. Προσαρμόζεται στις ιστορικές, κοινωνικές και πολιτισμικές προκλήσεις και αντικατοπτρίζει τη διαφορετικότητα κάθε εποχής. Η γλώσσα είναι η ταυτότητά μας. Τίποτε άλλο δεν μας συνδέει στον ίδιο τόπο, όσο η γλώσσα.

Σύμφωνα με τον μεγάλο διδάσκαλο  του Γένους μας, Αδαμάντιο Κοραή «Η γλώσσα είναι ένα από τα πλέον αναπαλλοτρίωτα του Έθνους κτήματα». Δεν ανήκει μόνο σε μας αλλά και στις επερχόμενες γενεές.

Με οδηγό τη ρήση αυτή και την καθοδήγηση του κ. Γιάννη Αλεξανδρόπουλου, ακούραστου εμπνευστή δασκάλου και Δ/ντή του 3ου Δημοτικού Σχολείου Φιλιατρών, οι μαθητές της Δ’ Τάξης της σχολικής χρονιάς 2019-2020, ετοίμασαν το εξαιρετικά ενδιαφέρον συγγραφικό έργο που έχετε στα χέρια σας, σε μια προσπάθεια καταγραφής και διαφύλαξης παλιών τοπικών λέξεων που τείνουν να χάνονται.

Η Κοινωφελής Επιχείρηση του Δήμου εκπλήρωσε την επιθυμία των μαθητών να μοιραστούν το γλωσσικό μας πλούτο με τους μαθητές των σχολείων των Φιλιατρών και χρηματοδότησε την έκδοση.

Ο Δήμος Τριφυλίας δεν μπορεί παρά να επαινέσει και να επιβραβεύσει τους μικρούς συγγραφείς για την προσπάθειά τους να καταγράψουν, να διαφυλάξουν και να παραδώσουν τον τοπικό θησαυρό λέξεων σε μία όμορφη έκδοση, τιμή στον λαϊκό πολιτισμό και στην «ντοπιολαλιά» μας.

Το μαθητικό γλωσσάρι θα βρει φιλόξενο χώρο όχι μόνο στις βιβλιοθήκες των μαθητών, αλλά και σε άλλες Δημόσιες και Μαθητικές Βιβλιοθήκες.

Θερμά συγχαρητήρια σε όλους τους συντελεστές του εμπνευσμένου και χρήσιμου αυτού έργου.

Ο Δήμαρχος Τριφυλίας
&
Πρόεδρος της Κ.Ε.Π.Π.Α.ΠΕ.ΔΗ.Τ.
Γεώργιος Λεβεντάκης

Οι μαθητές της Δ΄ΤΆΞΗΣ Σχολικό έτος 2019-2020

ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΕΪΝΤΑΝΗΣ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΣ

ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΑΡΒΑΝΙΤΑΝΤΩΝΗ
ΧΑΡΗΣ ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΣ

ΞΕΝΙΑ ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ
ΣΩΤΗΡΙΑ ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΥ
ΕΡΙΟΝ ΛΕΣΙ
ΔΗΜΗΤΡΑ ΓΡΙΒΟΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ

ΝΙΚΟΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ

ΓΙΟΥΛΑ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

ΑΡΓΥΡΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ
ΝΙΚΟΛΕΤΑ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ

ΓΚΑΛΙΝΑ ΧΡΙΣΤΟΒΑ

ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ

ΑΝΤΡΙΑΝΝΑ ΝΤΡΑΓΚΙΤΣΙ
ΙΣΜΑΗΛ ΜΠΑΧΙΑ
ΧΑΡΑ ΜΙΧΑΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

ΚΛΑΟΥΝΤΙΑ ΤΖΑΦΑ
ΑΛΜΠΑΝ ΤΑΜΠΑΚΟΥ
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΕΤΚΟΒ

ΧΑΡΑ ΓΡΙΒΟΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΤΣΙΓΚΑΝΟΣ

Η Δασκάλα της τάξης κα Μαρία Χατζή

Δυο λόγια από τον Διευθυντή του Σχολείου και υπεύθυνο για την εκπόνηση αυτού του προγράμματος.

Τα τελευταία πενήντα χρόνια οι αλλαγές που επήλθαν στην κοινωνία μας ήταν ραγδαίες. Αλλάξαμε ήθη κι έθιμα, συνήθειες, ρυθμούς ζωής. Χάθηκαν επαγγέλματα, άλλαξε τελείως η οικιακή μας οικονομία, σκούριασαν τα παλιά εργαλεία, άλλαξε ο τρόπος που διαχειριζόμαστε τον χρόνο μας, ο τρόπος που μιλάμε καθημερινά, που ντυνόμαστε, που εργαζόμαστε, που μετακινούμαστε ή που επικοινωνούμε μεταξύ μας. Ξεχάστηκε και η γλώσσα. Αφήσαμε τις λέξεις, την ντοπιολαλιά μας, τις αντικαταστήσαμε με νέες, σύγχρονες, αλλά και ξένες. Εκμοντερνιστήκαμε !

Με αυτή την προσπάθεια που κάναμε φέτος, είχαμε σκοπό να φωτίσουμε λίγο αυτό το κομμάτι της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, τη γλώσσα που χρησιμοποιούσαμε πριν λίγα χρόνια. Στόχος μας ήταν να συγκεντρώσουμε ξεχασμένες λέξεις, να τις πούμε, να τις ακούσουμε, να μάθουμε τι σήμαιναν κι αν μπορούσαμε, αφουγκραζόμενοι τον ήχο τους και τη μουσικότητά τους, να φανταστούμε εικόνες από τα παλιά, στιγμές από τότε που οι άνθρωποι έφτιαχναν μόνοι τους, τα σπίτια τους, τα ρούχα τους, τα τρόφιμά τους, τα εργαλεία τους. Οι μαθητές της Δ΄ τάξης του 3ου Δημοτικού Σχολείου Φιλιατρών, στο πλαίσιο της Ευέλικτης Ζώνης, ήταν αποφασισμένοι να «βρουν χαμένους θησαυρούς» και να ανακαλύψουν λέξεις παίρνοντας τον ρόλο του ερευνητή. Μίλησαν με παππούδες και γιαγιάδες και κάθε εβδομάδα έφερναν «καινούριο υλικό». Καταγράφαμε τις λέξεις σε ειδικό τετράδιο, αφού πρώτα γράφαμε τις ερμηνείες τους στον πίνακα της τάξης. Σαν άσκηση έπρεπε να βάλουν τις νέες γι’ αυτούς λέξεις, σε προτάσεις της καθημερινότητάς τους. Έγραφαν και ιστορίες.

Επισκεφτήκαμε το ΚΑΠΗ της πόλης όπου οι γιαγιάδες το καταχάρηκαν. Θυμήθηκαν λέξεις και τα παιδιά έτρεχαν να τις καταγράψουν. Μία από αυτές μάς έγραψε και μια ιστορία. Τα παιδιά ένιωθαν να συμμετέχουν σε ένα παιχνίδι με μπρος πίσω τον χρόνο και μια σύνδεση του παρόντος με το παρελθόν. Κάποιοι μαθητές της τάξης από άλλες χώρες ανακάλυψαν λέξεις που τις λένε και στην πατρίδα τους. Είναι πολύ γοητευτικό να ακολουθείς αυτό το ταξίδι των λέξεων στον χρόνο, να μαθαίνεις πως τις λέξεις, για παράδειγμα, αγγειό ή τούμπι ή πυροστιά που έλεγε η γιαγιά σου και συ σήμερα δεν τις γνωρίζεις, τις έλεγε και ο Όμηρος. Ή τις λέξεις καπίστρι, μπαντανία ή φούρκα, τις λένε σήμερα στην Αλβανία

Καλέσαμε επίσης και τον φιλιατρινό λογοτέχνη Κώστα Κόλλια- Ερανιώτη, ο οποίος έγραψε για μας ιστορίες με υλικό αυτές τις λέξεις. Μας παρέσυρε κιόλας να γράψουμε κι εμείς. Τον ευχαριστούμε πολύ για όλα και κυρίως γιατί αγκάλιασε αυτή μας την πρωτοβουλία και επιμελήθηκε της έκδοσή της.

Βγάλαμε τέλος και αφίσα τονίζοντας πως στο σχολείο μας, μεταξύ άλλων, ανακυκλώνουμε και παλιές λέξεις. Και ήταν αρκετοί αυτοί που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμά μας. Αυτοί οι οποίοι μας συνάντησαν για να μας δώσουν ένα χαρτάκι με σημειωμένες λέξεις ή που μας τις έστειλαν στο σχολείο. Τους ευχαριστούμε πολύ. Όπως ευχαριστούμε και τις διάφορες «πηγές» μας απ’ όπου αντλήσαμε λέξεις. Το περιοδικό «Φιλιατρά», την εφημερίδα «Φιλιατρινές Ώρες», το βιβλίο του Στασινού Χρονόπουλου «η Μάλη», το ΚΑΠΗ Φιλιατρών, την κυρία Διονυσία Συρράκου, την κυρία Σταματούλα Στασινοπούλου, τον κύριο Ορέστη Κρεκούκια.

Φυσικά, δε θα παραλείψω να ευχαριστήσω και την Κοινωφελή Επιχείρηση του Δήμου Τριφυλίας και προσωπικά τον Πρόεδρό της και Δήμαρχο κο Γεώργιο Λεβεντάκη για την ομόφωνη απόφαση να εκτυπωθεί αυτή η μικρή μας πολιτιστική εργασία και να μοιραστεί στους μαθητές των δημοτικών σχολείων της πόλης μας.

Συγκεντρώθηκαν τόσες λέξεις και οι μαθητές φτιάχνοντας προτάσεις, ιστοριούλες, ερωτηματολόγια και σταυρόλεξα έμαθαν να χρησιμοποιούν πολλές. Δεν είμαι σίγουρος αν θα μπουν στο καθημερινό τους λεξιλόγιο. Γι’ αυτό όμως που είμαι πεπεισμένος, είναι πως έμαθαν ότι υπάρχει αυτός ο χαμένος θησαυρός και πλούτος της γλώσσας μας και πού ξέρεις, ίσως συνεχίζοντας να ψάχνουν, διατηρήσουν ζωντανή την ελπίδα της διάσωσης αυτού του μέρους της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και ταυτότητας.

Ο Διευθυντής του 3ου Δημοτικού Σχολείου Φιλιατρών
Γιάννης Αλεξανδρόπουλος

ΥΓ Στείλτε μας στο email του σχολείου, mail@3dim-filiatr.mes.sch.gr όσες λέξεις θυμηθήκατε και δεν συμπεριλαμβάνονται σε αυτή την εργασία, προκειμένου να μπουν σε μια επόμενη έκδοση.