ΤΟΥ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗ ΜΑΣ επίτιμου υπαρχηγού ΕΛ.ΑΣ. ε.α. Δ. Μητρόπουλου
Λ Α Ο Γ Ρ Α Φ Ι Κ Α ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΙ ΟΙ ΓΑΜΟΙ...
--------------------------------
Αγαπητοί Πατριώτες και φίλοι του χωριού μας Α Ρ Τ Ι Κ Ι - Μ Ε Σ Σ Η Ν Ι Α Σ , θα γράψω όσα θυμάμαι
για τις " Α Ρ Ρ Ε Β Ω Ν Ε Σ και το Γ Α Μ Ο ", όπως γινότανε τα παλαιότερα χρόνια στο χωριό μας και στα
γύρω χωριά , σύμφωνα με τα Ήθη , Έθιμα και τις Παραδόσεις , για να διαβάζουν οι νεώτεροι πως έχουν αλλάξει σήμερα οι συνθήκες , προς το καλύτερο βέβαια , για ' αυτούς .( Πολλά στοιχεία πήρα και από το βιβλίο του αείμνηστου αδελφού μου ΓΙΑΝΝΗ , με τον τίτλο "
Η Ιστορία της ζωής μου ", στο οποίο αναφέρεται και στο χωριό μας το Α Ρ Τ Ι Κ Ι , που πολύ το αγαπούσε .)
----------------------------. ---------------------------------------
_ Ο Γάμος , ήταν σημαντικό γεγονός για την οικογένεια τα δύσκολα εκείνα χρόνια. Μάλιστα έλεγαν" , ότι
όποιος δεν έχει χτίσει σπίτι , δεν έχει ανοίξει πηγάδι και δεν έχει παντρέψει κορίτσι , δεν ξέρει τι θα
πεί ζωή ".Για το γάμο έπρεπε να βρεθεί ο κατάλληλος άνθρωπος , άνδρας η γυναίκα .
_ Το μεγάλο αρσενικό αγόρι στην οικογένειά , έπρεπε να φροντίσει να παντρευτούν οι αδελφές του
και μετά να παντρευτεί ο ίδιος.
_ Τα κορίτσια έπρεπε να παντρευτούν με τη σειρά ηλικίας , που είχαν .Όταν το αγόρι η το κορίτσι μεγά
λονε και έφτανε σε ηλικία γάμου , τότε άρχιζε το ενδιαφέρον του Πατέρα και της Μάνας και των πλησιέστερων συγγενών για αποκατάστασή τους , αναζητώντας στο χωριό η τα γύρω χωριά υποψήφια
νύφη η γαμπρό .
_ Μετά τη συμφωνία των υποψηφίων στην οικογένεια , συνέπιπταν δηλαδή οι απόψεις τους , ακολουθούσε το " προξενειό", έστελναν δηλαδή μεσολαβητή άνδρα η γυναίκα , γνωστό και στις δύο οικογένειες , που ήταν έμπιστο , φιλικό η συγγενικό πρόσωπο.
_ Ο προξενητής συνήθως πήγαινε βραδυνές ώρες , στο σπίτι του υποψηφίου η υποψήφιας , για να μη γίνει γνωστή η ενέργεια του και για να τους προφυλάξουν από δυσμενή σχόλια , σε περίπτωση που δεν είχε θετικά αποτελέσματα , το προξενειό.
_ Η συζήτηση μετά τα προκαταρκτικά του προξενητή , με τον πατέρα συνήθως της νύφης , είχε και σαν κύριο θέμα και την " προίκα " , που ζητούσε ο γαμπρός και πολλές φορές έκλεινε όταν είχε εξουσιοδότηση , τη συμφωνία , η μετέφερε τις απόψεις , της μιάς πλευράς στην άλλη.Αν από την αρχή θα δεν τους ενδιέφερε ο υποψήφιος γαμπρός , προφασίζονταν οι γονείς της , διάφορες δικαιολογίες , ότι το " κορίτσι είναι μικρό και δεν το παντρεύουμε ακόμη."
_ Τα ίδια λόγια λέγονταν , όταν ο προξενητής , μιλούσε για λογαριασμό της οικογένειας της νύφης .Όταν έ
κλεινε η συμφωνία , ο προξενητής έπαιρνε και κάποιο δώρο ( παπούτσια , πουκάμισο η κάτι άλλο.)
--------------------------. ------------------------------
_ ΤΑ Λ Ο Γ Ο Δ Ο Σ Η Μ Α Τ Α : Ήταν η λέξη που χρησιμοποιούσαν , όταν έκλεινε οριστικά το προξενιό και
οι γονείς των υποψηφίων , όριζαν το Σαββατοκύριακο που ο υποψήφιος γαμπρός με τους γονείς του και δύο
τρείς στενούς συγγενείς , πήγαιναν στο σπίτι της υποψήφιας νύφης και έδειναν τα χέρια , για τα καλορίζικα .Ακολουθούσε φαγοπότι και γλέντι .Το πρωί το νέο το είχε μαθει όλο το χωριό.
----------------------------. --------------------------------
_ Τ Α Α Ρ Ρ Ε Β Ω Ν Ι Α Σ Μ Α Τ Α : Είχαν αρκετές προετοιμασίες .Το πρώτο που έπρεπε να γίνει , ήταν
η αγορά των δαχτυλιδιών ( βέρες) , από το γαμπρό , ο οποίος αν ήταν φτωχός χρησιμοποιούσαν τα δαχτυ
λίδια δικών τους ανθρώπων ( Γονειών η άλλων συγγενών ).Γινόντουσαν ημέρα Σάββατο στο σπίτι της
νύφης , με " συγιρίσματα " στο σπίτι.Έφτιαχναν δίπλες και άλλα γλυκά και μαγείρευαν πολλά φαγητά , που
θα ακολουθούσαν τους αρραβώνες .Πάνω στο τραπέζι της " σάλας " , τοποθετούσαν μια εικόνα του Χριστού η της Παναγίας η Αγίου , που προστάτευε την οικογένειά .
_ Ανάλογες προετοιμασίες , γινόντουσαν και στο σπίτι του υποψηφίου γαμπρού .' Έφτιαχναν γλυκά και
στόλιζαν την Πίττα των αρραβώνων , την οποία έβαζαν σε ένα κάνιστρο , " Κανίσκι " , και σε άλλα έβαζαν
δίπλες , τα " χύμα " κουφέτα και τα δώρα.
_ Οι συγγενείς και φίλοι που θα παρευρίσκονται στους αρραβώνες , πήγαιναν το απόγευμα στο σπίτι
του γαμπρού και ο γαμπρός με το σό'ι' του ξεκινούσαν τραγουδώντας για το σπίτι της νύφης , όπου
τους καλοσόριζαν με χαρά και ευχές η νύφη και οι δικοί της και ακολουθούσε το κέρασμα .
_ Ο πατέρας του υποψήφιου γαμπρού σταύρωνε τις βέρρες πάνω στο εικόνισμα λέγοντας ."Αρραβωνιά
ζεται ο δούλος του Θεού ...........τη δούλη του Θεού.........στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του
Αγίου Πνεύματος " και περνούσε τις βέρρες.Αν δεν υπήρχε Πατέρας , αρραβώνιαζε , ένας πλησιέστερος συγγενής ( παππούς , αδελφός θείος , συνήθως πιό ηλικιωμένος.
_ Μετά το πέρασμα των δαχτυλιδιών , ο γαμπρός ασπαζόταν τη νύφη και ακολουθούσαν και οι άλλοι
συγγενείς , μεταξύ των δύο πλευρών και η ανταλλαγή δώρων .
_ Ακολουθούσε το γλέντι και πολλές ευχές , για τα καλορίζικα και τις πρωινές ώρες , φεύγοντας οι συγγενείς του γαμπρού " κέρναγαν " τη νύφη με χρήματα .Σε πολλά χωριά συνήθιζαν να υπογράφουν
προικοσύμφωνο , με εγγυητές τον Πρόεδρο η τον Παππά , η το δάσκαλο , η κάποιο πρόσωπο κοινής
εμπιστοσύνης.
_ Όσο διαρκούσε ο αρραβώνας , η νύφη δεν πήγαινε στο σπίτι του γαμπρού μόνη της , αλλά με συγγενείς.
---------------------------. -------------------------------.
_ΟΙ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ : Μετά τον αρραβώνα άρχιζαν οι προετοιμασίες του γάμου και έπρεπε
σύμφωνα με τα ήθη και έθιμα να ακολουθήσουν ορισμένες διαδικασίες .Η νύφη να λεύκανση τα προικιά της , να ράψει το νυφικό και ο γαμπρός το κουστούμι.Να αγοραστούν τα στέφανα , οι λαμπάδες , τα δώρα
των συγγενών , οι μπομπονιέρες και τα βασικά έπιπλα , δηλαδή ένα κρεββάτι ( σουμιές ), ένα τραπέζι μέσης ( τραπεζαρία ) , μία ντουλάπα , ένα σερβάν και καρέκλες.
_ Όταν πλησίαζαν στο τέλος οι προετοιμασίες , οι συμπέθεροι όριζαν την ημερομηνία του γάμου , η οποία
ήταν πάντα Κυριακή.Από τη Δευτέρα έως την Τετάρτη , πριν τη Κυριακή του γάμου καλούσαν τους συγγενείς και φίλους που θα παρευρισκόντουσαν στο γάμο και στο τραπέζι.Τους μακρινούς συγγενείς τους καλούσαν το Σάββατο.Οι καλεσμένοι για το γάμο και το τραπέζι , πήγαιναν δώρο " χάρη ", αλλά
και κεντημένη Πίττα , αρνί ή κατσίκι ( σφαχτό ) , η λίγο κρέας.Το κάλεσμα στο γάμο συνοδευόταν από
τη προσφορά ενός κουφέτου. Από τη στιγμή , που η νύφη ήταν καλεσμένη για γάμο , ο γαμπρός δεν πήγαινε
σπίτι της . Πήγαινε μόνο τη Παρασκευή στα προικιά.
--------------------------. ------------------------------
_ ΕΠΙΔΕΙΞΗ ( ΑΠΛΩΜΑ ) ΚΑΙ ΠΑΡΣΙΜΟ ΤΩΝ ΠΡΟΙΚΙΩΝ :.Μετά τον αρραβώνα , η υποψήφια νύφη με τη μητέ
ρα της , τις αδελφές , τις θείες , και τις φίλες , άρχιζαν να ετοιμάζουν τα προικιά της.Τα ασπρόρουχα τα
έβγαζε από τα μπαούλα , για να αεριστουν , ενώ τα υφαντά σκεπάσματα και στρώσεις τα στοίβαζαν στο
μπαούλο , φτιάχνοντας τον λεγόμενο " Γιούκο " , που τον σκέπαζαν με ένα λευκό σεντόνι.
_ Την Πέμπτη η νύφη και ο γαμπρός , καλούσαν τα ανύπαντρα κορίτσια να παρευρεθούν στο " άπλωμα " των
προικιών , που άρχιζε την Πέμπτη και τελείωνε την Παρασκευή το μεσημέρι .Κατέβαζαν τα ρούχα από το " γιούκο "και τα άπλωναν στα κρεβάτια , τα σεντόνια τα κρεμούσαν στο τοίχο και πάνω με καρφίτσες κρέμαγαν τα ασπρόρουχα .Αν η νύφη ήταν σε άλλο χωριό πήγαιναν με τα ζώα , ο γαμπρός με τους συγγενείς του , με μπροστάρη τον " μπραζέρη " , κρατώντας ένα Κανίσκι , που περιείχε το νυφικό , τα
παπούτσια και τις κάλτσες για τη νύφη.Συνήθως τα προικιά τα φόρτωναν στα ζώα , για να τα μεταφέρουν
, τραγουδώντας διάφορα τραγούδια .
----------------------------. ---------------------------
_ Η ΗΜΕΡΑ ΤΟΥ. ΓΑΜΟΥ : Ο στολισμός της νύφης ( ντυσιμό της ), άρχιζε την Κυριακή το μεσημέρι
λίγο πριν το γάμο , από κορίτσια που είχαν και τους δύο γονείς στο σπίτι της νύφης .Όταν έφτανε ο γαμπρός με το συμπεθεριό καλούσαν το " μπραζέρη " , να μπεί στο δωμάτιο της νύφης , ο οποίος ασήμωνε
το παπούτσι της .Ο γάμος γινότανε τις απογευματινές ώρες συνήθως και αν ο γαμπρός ήταν από διπλανό χωριό , όλοι οι οι καλεσμένοι , " το συμπεθεριό " πήγαιναν με τα ζώα μουλάρια και άλογα να πάρουν τη νύ
φη .
------------------------------. ---------------------------
_ ΤΑ ΣΤΕΦΑΝΩΜΑΤΑ : Οι μελλόνυμφοι στεκόντουσαν στο μέσο του ναού , όπως και σήμερα και οι γονείς και συγγενείς δίπλα τους.Ο μπραζέρης στεκόταν αριστερά της νύφης .Ο κουμπάρος άλλαζε τα δαχτυλί
δια και στη συνέχεια τα στέφανα.Στο " Ησα'ι'α χόρευε " οι καλεσμένοι έραιναν το ζευγάρι με άφθονο ρύζι
και κάποιοι φίλοι τους πετούσαν κουφέτα και σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα και κυπαρισσόμηλα στο
γαμπρό.Μετά την τέλεση του μυστηρίου ,οι νεόνυμφοι δεχόντουσαν τις ευχές του Ιερέα και των καλεσμέ
νων και ακολουθούσε χορός στο προαύλιο της εκκλησίας .Όταν η νύφη πήγαινε σε άλλο χωριό , την ανέβαζαν σε ένα μουλάρι η άλογο και το συμπεθεριό του γαμπρού με τη νύφη ξεκινούσαν τραγουδώντας
τοπικά παραδοσιακά τραγούδια.Οταν έφθαναν στο σπίτι του γαμπρού τους υποδέχονταν με χαρά και τους
έβαζαν να πατήσουν σίδερο και η πεθερά της νύφης , τους μέλωνε και τους τραβούσε ενωμένους να περά
σουν στο σπίτι .Η νύφη στο σπίτι άρχιζε το χορό , που συνεχιζόταν μέχρι την ώρα που το τραπέζι ήταν έτοιμο για φαγητό .
--------------------------- -------------------------------
_ ΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ : Η κάθε οικογένεια έκανε ξεχωριστό τραπέζι γάμου , από την πλευρά του
γαμπρού καί της νύφης για τους καλεσμένους συγγενείς και φίλους και κρατούσε μέxρι το πρωί της Δευτέρας.Το δείπνο είχε συνήθως δύο (2 ) πιάτα , βραστό και ψητό στο φούρνο , σαλάτες , τυριά , ψωμί
και άφθονο καλό κρασί.Τα υφαντά τραπεζομάντιλα στόλιζαν τις τραπεζαρίες , τα σερβίτσια ήταν έτοιμα στις θέσεις τους και οι καρέκλες και οι " τάβλες ", γύρω- γύρω από τις τραπεζαρίες .Το μεγαλύτερο γλέντι γινόταν στο σπίτι του γαμπρού .Στη κεφαλή του τραπεζιού καθόταν οι νεόνυμφοι με τον κουμπάρο , τον μπραζέρη και τους γονείς του γαμπρού.Ο κουμπάρος είχε το γενικό πρόσταγμα στο γαμήλιο τραπέζι και
αυτός έδινε το σύνθημα , για να σηκώσουν τα κουπάρια.Τα κουπάρια ήταν μεγάλα η μικρά γυάλινα ποτήρια
, πού τα γέμιζαν με κρασί και σηκώνοντας τα ψηλά εύχονταν στους νεόνυμφους και στη συνέχεια , αφού
απευθύνονταν στον επόμενο , που επέλεγαν να ακολουθήσει την παραλαβή των κουπαριών , έπιναν το κρασί.
--------------------------------
Αγαπητοί Πατριώτες και φίλοι του χωριού μας Α Ρ Τ Ι Κ Ι - Μ Ε Σ Σ Η Ν Ι Α Σ , θα γράψω όσα θυμάμαι
για τις " Α Ρ Ρ Ε Β Ω Ν Ε Σ και το Γ Α Μ Ο ", όπως γινότανε τα παλαιότερα χρόνια στο χωριό μας και στα
γύρω χωριά , σύμφωνα με τα Ήθη , Έθιμα και τις Παραδόσεις , για να διαβάζουν οι νεώτεροι πως έχουν αλλάξει σήμερα οι συνθήκες , προς το καλύτερο βέβαια , για ' αυτούς .( Πολλά στοιχεία πήρα και από το βιβλίο του αείμνηστου αδελφού μου ΓΙΑΝΝΗ , με τον τίτλο "
Η Ιστορία της ζωής μου ", στο οποίο αναφέρεται και στο χωριό μας το Α Ρ Τ Ι Κ Ι , που πολύ το αγαπούσε .)
----------------------------. ---------------------------------------
_ Ο Γάμος , ήταν σημαντικό γεγονός για την οικογένεια τα δύσκολα εκείνα χρόνια. Μάλιστα έλεγαν" , ότι
όποιος δεν έχει χτίσει σπίτι , δεν έχει ανοίξει πηγάδι και δεν έχει παντρέψει κορίτσι , δεν ξέρει τι θα
πεί ζωή ".Για το γάμο έπρεπε να βρεθεί ο κατάλληλος άνθρωπος , άνδρας η γυναίκα .
_ Το μεγάλο αρσενικό αγόρι στην οικογένειά , έπρεπε να φροντίσει να παντρευτούν οι αδελφές του
και μετά να παντρευτεί ο ίδιος.
_ Τα κορίτσια έπρεπε να παντρευτούν με τη σειρά ηλικίας , που είχαν .Όταν το αγόρι η το κορίτσι μεγά
λονε και έφτανε σε ηλικία γάμου , τότε άρχιζε το ενδιαφέρον του Πατέρα και της Μάνας και των πλησιέστερων συγγενών για αποκατάστασή τους , αναζητώντας στο χωριό η τα γύρω χωριά υποψήφια
νύφη η γαμπρό .
_ Μετά τη συμφωνία των υποψηφίων στην οικογένεια , συνέπιπταν δηλαδή οι απόψεις τους , ακολουθούσε το " προξενειό", έστελναν δηλαδή μεσολαβητή άνδρα η γυναίκα , γνωστό και στις δύο οικογένειες , που ήταν έμπιστο , φιλικό η συγγενικό πρόσωπο.
_ Ο προξενητής συνήθως πήγαινε βραδυνές ώρες , στο σπίτι του υποψηφίου η υποψήφιας , για να μη γίνει γνωστή η ενέργεια του και για να τους προφυλάξουν από δυσμενή σχόλια , σε περίπτωση που δεν είχε θετικά αποτελέσματα , το προξενειό.
_ Η συζήτηση μετά τα προκαταρκτικά του προξενητή , με τον πατέρα συνήθως της νύφης , είχε και σαν κύριο θέμα και την " προίκα " , που ζητούσε ο γαμπρός και πολλές φορές έκλεινε όταν είχε εξουσιοδότηση , τη συμφωνία , η μετέφερε τις απόψεις , της μιάς πλευράς στην άλλη.Αν από την αρχή θα δεν τους ενδιέφερε ο υποψήφιος γαμπρός , προφασίζονταν οι γονείς της , διάφορες δικαιολογίες , ότι το " κορίτσι είναι μικρό και δεν το παντρεύουμε ακόμη."
_ Τα ίδια λόγια λέγονταν , όταν ο προξενητής , μιλούσε για λογαριασμό της οικογένειας της νύφης .Όταν έ
κλεινε η συμφωνία , ο προξενητής έπαιρνε και κάποιο δώρο ( παπούτσια , πουκάμισο η κάτι άλλο.)
--------------------------. ------------------------------
_ ΤΑ Λ Ο Γ Ο Δ Ο Σ Η Μ Α Τ Α : Ήταν η λέξη που χρησιμοποιούσαν , όταν έκλεινε οριστικά το προξενιό και
οι γονείς των υποψηφίων , όριζαν το Σαββατοκύριακο που ο υποψήφιος γαμπρός με τους γονείς του και δύο
τρείς στενούς συγγενείς , πήγαιναν στο σπίτι της υποψήφιας νύφης και έδειναν τα χέρια , για τα καλορίζικα .Ακολουθούσε φαγοπότι και γλέντι .Το πρωί το νέο το είχε μαθει όλο το χωριό.
----------------------------. --------------------------------
_ Τ Α Α Ρ Ρ Ε Β Ω Ν Ι Α Σ Μ Α Τ Α : Είχαν αρκετές προετοιμασίες .Το πρώτο που έπρεπε να γίνει , ήταν
η αγορά των δαχτυλιδιών ( βέρες) , από το γαμπρό , ο οποίος αν ήταν φτωχός χρησιμοποιούσαν τα δαχτυ
λίδια δικών τους ανθρώπων ( Γονειών η άλλων συγγενών ).Γινόντουσαν ημέρα Σάββατο στο σπίτι της
νύφης , με " συγιρίσματα " στο σπίτι.Έφτιαχναν δίπλες και άλλα γλυκά και μαγείρευαν πολλά φαγητά , που
θα ακολουθούσαν τους αρραβώνες .Πάνω στο τραπέζι της " σάλας " , τοποθετούσαν μια εικόνα του Χριστού η της Παναγίας η Αγίου , που προστάτευε την οικογένειά .
_ Ανάλογες προετοιμασίες , γινόντουσαν και στο σπίτι του υποψηφίου γαμπρού .' Έφτιαχναν γλυκά και
στόλιζαν την Πίττα των αρραβώνων , την οποία έβαζαν σε ένα κάνιστρο , " Κανίσκι " , και σε άλλα έβαζαν
δίπλες , τα " χύμα " κουφέτα και τα δώρα.
_ Οι συγγενείς και φίλοι που θα παρευρίσκονται στους αρραβώνες , πήγαιναν το απόγευμα στο σπίτι
του γαμπρού και ο γαμπρός με το σό'ι' του ξεκινούσαν τραγουδώντας για το σπίτι της νύφης , όπου
τους καλοσόριζαν με χαρά και ευχές η νύφη και οι δικοί της και ακολουθούσε το κέρασμα .
_ Ο πατέρας του υποψήφιου γαμπρού σταύρωνε τις βέρρες πάνω στο εικόνισμα λέγοντας ."Αρραβωνιά
ζεται ο δούλος του Θεού ...........τη δούλη του Θεού.........στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του
Αγίου Πνεύματος " και περνούσε τις βέρρες.Αν δεν υπήρχε Πατέρας , αρραβώνιαζε , ένας πλησιέστερος συγγενής ( παππούς , αδελφός θείος , συνήθως πιό ηλικιωμένος.
_ Μετά το πέρασμα των δαχτυλιδιών , ο γαμπρός ασπαζόταν τη νύφη και ακολουθούσαν και οι άλλοι
συγγενείς , μεταξύ των δύο πλευρών και η ανταλλαγή δώρων .
_ Ακολουθούσε το γλέντι και πολλές ευχές , για τα καλορίζικα και τις πρωινές ώρες , φεύγοντας οι συγγενείς του γαμπρού " κέρναγαν " τη νύφη με χρήματα .Σε πολλά χωριά συνήθιζαν να υπογράφουν
προικοσύμφωνο , με εγγυητές τον Πρόεδρο η τον Παππά , η το δάσκαλο , η κάποιο πρόσωπο κοινής
εμπιστοσύνης.
_ Όσο διαρκούσε ο αρραβώνας , η νύφη δεν πήγαινε στο σπίτι του γαμπρού μόνη της , αλλά με συγγενείς.
---------------------------. -------------------------------.
_ΟΙ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ : Μετά τον αρραβώνα άρχιζαν οι προετοιμασίες του γάμου και έπρεπε
σύμφωνα με τα ήθη και έθιμα να ακολουθήσουν ορισμένες διαδικασίες .Η νύφη να λεύκανση τα προικιά της , να ράψει το νυφικό και ο γαμπρός το κουστούμι.Να αγοραστούν τα στέφανα , οι λαμπάδες , τα δώρα
των συγγενών , οι μπομπονιέρες και τα βασικά έπιπλα , δηλαδή ένα κρεββάτι ( σουμιές ), ένα τραπέζι μέσης ( τραπεζαρία ) , μία ντουλάπα , ένα σερβάν και καρέκλες.
_ Όταν πλησίαζαν στο τέλος οι προετοιμασίες , οι συμπέθεροι όριζαν την ημερομηνία του γάμου , η οποία
ήταν πάντα Κυριακή.Από τη Δευτέρα έως την Τετάρτη , πριν τη Κυριακή του γάμου καλούσαν τους συγγενείς και φίλους που θα παρευρισκόντουσαν στο γάμο και στο τραπέζι.Τους μακρινούς συγγενείς τους καλούσαν το Σάββατο.Οι καλεσμένοι για το γάμο και το τραπέζι , πήγαιναν δώρο " χάρη ", αλλά
και κεντημένη Πίττα , αρνί ή κατσίκι ( σφαχτό ) , η λίγο κρέας.Το κάλεσμα στο γάμο συνοδευόταν από
τη προσφορά ενός κουφέτου. Από τη στιγμή , που η νύφη ήταν καλεσμένη για γάμο , ο γαμπρός δεν πήγαινε
σπίτι της . Πήγαινε μόνο τη Παρασκευή στα προικιά.
--------------------------. ------------------------------
_ ΕΠΙΔΕΙΞΗ ( ΑΠΛΩΜΑ ) ΚΑΙ ΠΑΡΣΙΜΟ ΤΩΝ ΠΡΟΙΚΙΩΝ :.Μετά τον αρραβώνα , η υποψήφια νύφη με τη μητέ
ρα της , τις αδελφές , τις θείες , και τις φίλες , άρχιζαν να ετοιμάζουν τα προικιά της.Τα ασπρόρουχα τα
έβγαζε από τα μπαούλα , για να αεριστουν , ενώ τα υφαντά σκεπάσματα και στρώσεις τα στοίβαζαν στο
μπαούλο , φτιάχνοντας τον λεγόμενο " Γιούκο " , που τον σκέπαζαν με ένα λευκό σεντόνι.
_ Την Πέμπτη η νύφη και ο γαμπρός , καλούσαν τα ανύπαντρα κορίτσια να παρευρεθούν στο " άπλωμα " των
προικιών , που άρχιζε την Πέμπτη και τελείωνε την Παρασκευή το μεσημέρι .Κατέβαζαν τα ρούχα από το " γιούκο "και τα άπλωναν στα κρεβάτια , τα σεντόνια τα κρεμούσαν στο τοίχο και πάνω με καρφίτσες κρέμαγαν τα ασπρόρουχα .Αν η νύφη ήταν σε άλλο χωριό πήγαιναν με τα ζώα , ο γαμπρός με τους συγγενείς του , με μπροστάρη τον " μπραζέρη " , κρατώντας ένα Κανίσκι , που περιείχε το νυφικό , τα
παπούτσια και τις κάλτσες για τη νύφη.Συνήθως τα προικιά τα φόρτωναν στα ζώα , για να τα μεταφέρουν
, τραγουδώντας διάφορα τραγούδια .
----------------------------. ---------------------------
_ Η ΗΜΕΡΑ ΤΟΥ. ΓΑΜΟΥ : Ο στολισμός της νύφης ( ντυσιμό της ), άρχιζε την Κυριακή το μεσημέρι
λίγο πριν το γάμο , από κορίτσια που είχαν και τους δύο γονείς στο σπίτι της νύφης .Όταν έφτανε ο γαμπρός με το συμπεθεριό καλούσαν το " μπραζέρη " , να μπεί στο δωμάτιο της νύφης , ο οποίος ασήμωνε
το παπούτσι της .Ο γάμος γινότανε τις απογευματινές ώρες συνήθως και αν ο γαμπρός ήταν από διπλανό χωριό , όλοι οι οι καλεσμένοι , " το συμπεθεριό " πήγαιναν με τα ζώα μουλάρια και άλογα να πάρουν τη νύ
φη .
------------------------------. ---------------------------
_ ΤΑ ΣΤΕΦΑΝΩΜΑΤΑ : Οι μελλόνυμφοι στεκόντουσαν στο μέσο του ναού , όπως και σήμερα και οι γονείς και συγγενείς δίπλα τους.Ο μπραζέρης στεκόταν αριστερά της νύφης .Ο κουμπάρος άλλαζε τα δαχτυλί
δια και στη συνέχεια τα στέφανα.Στο " Ησα'ι'α χόρευε " οι καλεσμένοι έραιναν το ζευγάρι με άφθονο ρύζι
και κάποιοι φίλοι τους πετούσαν κουφέτα και σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα και κυπαρισσόμηλα στο
γαμπρό.Μετά την τέλεση του μυστηρίου ,οι νεόνυμφοι δεχόντουσαν τις ευχές του Ιερέα και των καλεσμέ
νων και ακολουθούσε χορός στο προαύλιο της εκκλησίας .Όταν η νύφη πήγαινε σε άλλο χωριό , την ανέβαζαν σε ένα μουλάρι η άλογο και το συμπεθεριό του γαμπρού με τη νύφη ξεκινούσαν τραγουδώντας
τοπικά παραδοσιακά τραγούδια.Οταν έφθαναν στο σπίτι του γαμπρού τους υποδέχονταν με χαρά και τους
έβαζαν να πατήσουν σίδερο και η πεθερά της νύφης , τους μέλωνε και τους τραβούσε ενωμένους να περά
σουν στο σπίτι .Η νύφη στο σπίτι άρχιζε το χορό , που συνεχιζόταν μέχρι την ώρα που το τραπέζι ήταν έτοιμο για φαγητό .
--------------------------- -------------------------------
_ ΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ : Η κάθε οικογένεια έκανε ξεχωριστό τραπέζι γάμου , από την πλευρά του
γαμπρού καί της νύφης για τους καλεσμένους συγγενείς και φίλους και κρατούσε μέxρι το πρωί της Δευτέρας.Το δείπνο είχε συνήθως δύο (2 ) πιάτα , βραστό και ψητό στο φούρνο , σαλάτες , τυριά , ψωμί
και άφθονο καλό κρασί.Τα υφαντά τραπεζομάντιλα στόλιζαν τις τραπεζαρίες , τα σερβίτσια ήταν έτοιμα στις θέσεις τους και οι καρέκλες και οι " τάβλες ", γύρω- γύρω από τις τραπεζαρίες .Το μεγαλύτερο γλέντι γινόταν στο σπίτι του γαμπρού .Στη κεφαλή του τραπεζιού καθόταν οι νεόνυμφοι με τον κουμπάρο , τον μπραζέρη και τους γονείς του γαμπρού.Ο κουμπάρος είχε το γενικό πρόσταγμα στο γαμήλιο τραπέζι και
αυτός έδινε το σύνθημα , για να σηκώσουν τα κουπάρια.Τα κουπάρια ήταν μεγάλα η μικρά γυάλινα ποτήρια
, πού τα γέμιζαν με κρασί και σηκώνοντας τα ψηλά εύχονταν στους νεόνυμφους και στη συνέχεια , αφού
απευθύνονταν στον επόμενο , που επέλεγαν να ακολουθήσει την παραλαβή των κουπαριών , έπιναν το κρασί.
Συνήθως πολλοί μεθάγανε, γιατί το έπιναν όλο το κρασί από τα κουπάρια .Οι γυναίκες δεν έπιναν κουπάρια.
Κάποια ώρα μετά τα μεσάνυχτα , οι νεόνυμφοι αποχαιρετούσαν τους καλεσμένους και έφευγαν , για κάποιο
συγγενικό τους σπίτι , όπου θα περνούσαν τη πρώτη νύχτα του γάμου τους .Τους συγγενείς από τα γύρω χωριά , όταν ήταν να πάνε γιά ύπνο , συνήθως τις πρωινές ώρες , τους έπαιρναν οι δικοί τους στα σπίτια
τους , και κοιμόντουσαν κάτω στο πάτωμα " στρωματσάδα ", ο ένας δίπλα στον άλλο.
_ Αυτά τα ήθη και έθιμα , σήμερα βέβαια που άλλαξαν οι συνθήκες ζωής , ακούγονται σαν παραμύθια , αλλά το χαμηλό οικονομικό εισόδημα και οι παραδόσεις τα επέβαλαν .
Κάποια ώρα μετά τα μεσάνυχτα , οι νεόνυμφοι αποχαιρετούσαν τους καλεσμένους και έφευγαν , για κάποιο
συγγενικό τους σπίτι , όπου θα περνούσαν τη πρώτη νύχτα του γάμου τους .Τους συγγενείς από τα γύρω χωριά , όταν ήταν να πάνε γιά ύπνο , συνήθως τις πρωινές ώρες , τους έπαιρναν οι δικοί τους στα σπίτια
τους , και κοιμόντουσαν κάτω στο πάτωμα " στρωματσάδα ", ο ένας δίπλα στον άλλο.
_ Αυτά τα ήθη και έθιμα , σήμερα βέβαια που άλλαξαν οι συνθήκες ζωής , ακούγονται σαν παραμύθια , αλλά το χαμηλό οικονομικό εισόδημα και οι παραδόσεις τα επέβαλαν .
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου