Ανατροπές και περικοπές αγροτικών κονδυλίων στην νέα ΚΑΠ

Ανατροπές και περικοπές αγροτικών κονδυλίων που υπερβαίνουν το 1 δισεκατομμύριο ευρώ φέρνει η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική, με μεγάλους όμως κερδισμένους τους νέους αγρότες στην Ελλάδα που θα ενισχυθούν την επόμενη επταετία με έξτρα πριμ της τάξης των 300 εκατ. ευρώ. Λιγότερες κατά 837 εκατ. ευρώ άμεσες αγροτικές επιδοτήσεις θα λάβουν οι αγρότες την επταετία 2014-2020, σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο 2007-2013, ενώ οι απώλειες για τα κονδύλια που προορίζονται για προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης θα περικοπούν κατά 234 εκατ. ευρώ σε βάθος επταετίας. Μέχρι σήμερα οι αγρότες έπαιρναν επιδοτήσεις με βάση τον αριθμό των δικαιωμάτων που είχαν εξασφαλίσει όταν άλλαξε το σύστημα (δηλαδή την τριετία 2000-2002). Πλέον, όμως, θα πληρώνονται με κριτήρια την έδρα και το είδος της εγκατάστασής τους. Ουσιαστικά η νέα ΚΑΠ σηματοδοτεί την επιστροφή στις στρεμματικές ενισχύσεις, ανεξάρτητα όμως από το είδος της καλλιέργειας.
Η νέα ΚΑΠ προβλέπει να δοθεί στους νέους αγρότες το 2% από τον 1ο πυλώνα των άμεσων ενισχύσεων, που ειδικά για την Ελλάδα μεταφράζεται σε 300 εκατ. ευρώ κατά την προσεχή επταετία. Στόχος, η ενίσχυση των νέων αγροτών έως 40 ετών στα πρώτα τους επιχειρηματικά βήματα, χωρίς εγγυητικές επιστολές. Επίσης, ένα από τα κυριότερα στοιχεία της νέας ΚΑΠ θα είναι και το «πρασίνισμα» των άμεσων ενσχύσεων. Το 30% του εθνικού δημοσιονομικού φακέλου θα δίνεται σε όσους τηρούν προκαθορισμένες πρακτικές επωφελείς για το κλίμα και το περιβάλλον, που υπερβαίνουν τις υποχρεώσεις της πολλαπλής συμμόρφωσης. Προβλέπεται η κατάργηση των ποσοστώσεων σε γάλα και ζάχαρη, αλλά και η κατάργηση των επιδοτήσεων στους μη ενεργούς αγρότες. Πρόκειται για ιδιοκτήτες αγροτικών εκτάσεων, οι οποίοι έχουν αποσυρθεί από την παραγωγή και δεν τις καλλιεργούν. Βασικός σκοπός της αλλαγής αυτής που φέρνει η νέα αγροτική πολιτική της ΕΕ έχει να κάνει με την καθιέρωση του ορισμού του «ενεργού γεωργού». Σκοπός είναι με την κατάρτιση καταλόγων και κριτηρίων να αποκλείονται επιχειρήσεις αλλά και ιδιώτες που εισέπρατταν μέχρι σήμερα επιδοτήσεις, παρότι η κύρια δραστηριότητά τους δεν ήταν γεωργική.
Η Κομισιόν έχει θέσει πλαφόν το 5% του εισοδήματος να προέρχεται από αγροτικές δραστηριότητες, αλλά παρέχεται η δυνατότητα άσκησης πολιτικής για περαιτέρω αύξηση του ποσοστού από το κάθε κράτος-μέλος. Το μεγαλύτερο μέρος των παραγωγών της χώρας εισπράττουν ποσά μικρότερα των 5.000 ευρώ. Η κατηγορία αυτή συγκεντρώνει (κατά το 2012) το 80% των γεωργών που εισέπραξαν το 39% της συνολικής αξίας. Από την άλλη πλευρά, ένα πολύ μικρό ποσοστό (1,3%), εισπράττει ενισχύσεις μεγαλύτερες των 20.000 ευρώ (14% των άμεσων πληρωμών).