Πώς θα γίνουν οι εκπτώσεις στον ΕΝΦΙΑ - Τα «πονηρά» σημεία της ρύθμισης

Της Μαρίας Βουργάνα

Σε δύο εκκαθαρίσεις, εκ των οποίων η πρώτη θα πραγματοποιηθεί τις επόμενες ημέρες και η δεύτερη τον Δεκέμβριο, θα γίνουν οι εκπτώσεις του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων. Ωστόσο εκατοντάδες χιλιάδες οικονομικά αδύναμοι, τρίτεκνοι, πολύτεκνοι και ανάπηροι θα χάσουν τελικά την έκπτωση 50% ή την πλήρη απαλλαγή του ΕΝΦΙΑ.

Αυτό θα συμβεί γιατί στο συνολικό ετήσιο οικογενειακό εισόδημα που λαμβάνεται υπόψη για τη χορήγηση των εκπτώσεων από τον ΕΝΦΙΑ θα συμπεριληφθούν και εισοδήματα που φορολογούνται με ειδικό τρόπο ή δεν φορολογούνται και εξαιρούνται από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης, όπως οι αποζημιώσεις απολύσεων, τα επιδόματα ανεργίας, τα ειδικά επιδόματα τρίτεκνων και πολυτέκνων, οι μισθοί, οι συντάξεις και η πάγια αντιμισθία ολικά τυφλών και κινητικά αναπήρων άνω του 80% ακόμη και το ΕΚΑΣ και τα φοιτητικά επιδόματα.

Έτσι, στις περισσότερες περιπτώσεις τα συνολικά ποσά ετήσιου οικογενειακού εισοδήματος θα ξεπεράσουν τα όρια ετήσιου οικογενειακού εισοδήματος που έχουν τεθεί ως προϋποθέσεις για τη χορήγηση των απαλλαγών από τον ΕΝΦΙΑ στους οικονομικά αδύναμους, με αποτέλεσμα οι φορολογούμενοι αυτοί να κληθούν να πληρώσουν τελικά ολόκληρο το ποσό του ΕΝΦΙΑ.

Με δύο αποφάσεις που υπέγραψε η Γενική Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων Κατ. Σαββαΐδου διευκρινίζονται τα εξής:

1. Για να κριθεί αν ο φορολογούμενος πληροί το εισοδηματικό κριτήριο ή όχι, προκειμένου να χορηγηθεί έκπτωση ή πλήρη απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ θα λαμβάνεται υπόψη το συνολικό φορολογητέο εισόδημα. Το συνολικό φορολογητέο εισόδημα προσδιορίζεται από το άθροισμα του καθαρού εισοδήματος, όπως προκύπτει από τα ποσά των κωδικών του Πίνακα 4 της φετινής φορολογικής δήλωσης, τα οποία λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό του εισοδήματος, των ποσών των κωδικών των περιπτώσεων 3 έως και 10 του Πίνακα 6 της δήλωσης και του ποσού της προστιθέμενης διαφοράς αντικειμενικής δαπάνης, όπου αυτή εφαρμόζεται. Δηλαδή θα αθροίζονται:

α) Όλα τα ποσά των καθαρών εισοδημάτων (μισθοί, συντάξεις, ενοίκια, εισοδήματα από ατομικές επιχειρήσεις, ελευθέρια επαγγέλματα, γεωργικές δραστηριότητες κ.λπ.).

β) Όλα τα ποσά που δηλώθηκαν στις παραγράφους 3 έως 10 του πίνακα 6 της φετινής φορολογικής δήλωσης, δηλαδή:

? Τα απαλλασσόμενα από τον φόρο ή φορολογούμενα με ειδικό τρόπο ποσά εισοδημάτων τα οποία υπόκεινται σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης 1%-4%. Στα ποσά αυτά περιλαμβάνονται το εξωιδρυματικό επίδομα, τα κέρδη από την πώληση μετοχών, τα ειδικά επιδόματα επικίνδυνης εργασίας, τα μερίσματα από ανώνυμες εταιρείες και εταιρείες περιορισμένης ευθύνης, οι τόκοι από καταθέσεις σε τράπεζες, οι τόκοι ομολόγων και ρέπος.

? Τα ποσά τα οποία απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο και ταυτόχρονα απαλλάσσονται από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης 1%-4%. Σ' αυτά περιλαμβάνονται όλα τα ποσά των επιδομάτων στήριξης τέκνων και των ειδικών επιδομάτων τριτέκνων και πολυτέκνων τα οποία καταβλήθηκαν από τον ΟΓΑ, οι μισθοί, οι συντάξεις και η πάγια αντιμισθία ολικά τυφλών και κινητικά αναπήρων σε ποσοστό άνω του 80%, το εξωιδρυματικό επίδομα και το ποσό με το οποίο προσαυξάνεται η σύνταξη των ολικώς τυφλών ή των κινητικά αναπήρων σε ποσοστό άνω του 80% καθώς επίσης και οι αποζημιώσεις που καταβλήθηκαν λόγω διακοπής της εργασιακής σχέσης, δηλαδή οι αποζημιώσεις απόλυσης ή εθελουσίας εξόδου.

? Τα επιδόματα ανεργίας που εισπράχθηκαν από τον ΟΑΕΔ. Τα ποσά του Επιδόματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΚΑΣ) τα οποία καταβλήθηκαν στο φορολογούμενο εφόσον ήταν χαμηλοσυνταξιούχος.

γ) Η προστιθέμενη διαφορά εισοδήματος η οποία θα προκύπτει σε περίπτωση που το συνολικό δηλωθέν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα του φορολογούμενου είναι μικρότερο από αυτό που προκύπτει με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης (κατοικίες, αυτοκίνητα).

2. Τις επόμενες ημέρες θα γίνει η πρώτη εκκαθάριση με βάση τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων. Σε πρώτη φάση οι ιδιοκτήτες ακινήτων που δικαιούνται έκπτωση 20% (κενά και μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα καθ' όλη τη διάρκεια του 2013) 50% (οικονομικά αδύναμοι) ή πλήρη απαλλαγή (τρίτεκνοι, πολύτεκνοι, ανάπηροι) στον ΕΝΦΙΑ θα δουν τα νέα εκκαθαριστικά του φόρου στα οποία θα έχει γίνει συμψηφισμός με τα ποσά που κατέβαλαν με την πρώτη δόση του ΕΝΦΙΑ στο τέλος Σεπτεμβρίου. Ωστόσο, τον Δεκέμβριο θα ακολουθήσει μια ακόμη εκκαθάριση.

Η δεύτερη εκκαθάριση θα γίνει με βάση τα στοιχεία που θα προκύψουν μετά την την υποβολή των τροποποιητικών δηλώσεων (εισοδήματος και ακινήτων) με τις οποίες θα διορθωθούν λάθη και παραλείψεις. Στην περίπτωση στην οποία, κατά την εκκαθάριση του Δεκεμβρίου, διαπιστωθεί ότι ο φορολογούμενος δεν δικαιούται τη χορηγηθείσα μείωση, λόγω της υποβολής ή της εκκαθάρισης φορολογικών δηλώσεων στο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από την πρώτη μέχρι τη νέα εκκαθάριση, με αποτέλεσμα να μην πληρούνται οι προϋποθέσεις, αυτή αίρεται και εκδίδεται νέα πράξη διοικητικού προσδιορισμού του φόρου, ο οποίος καταβάλλεται σε ισόποσες δόσεις μέχρι και την 27 Φεβρουαρίου 2015.

3. Η διαδικασία για τη χορήγηση των εκπτώσεων, θα γίνει με ηλεκτρονικές μεθόδους που σημαίνει ότι οι φορολογούμενοι δεν θα χρειαστεί να προσκομίσουν δικαιολογητικά.

Η μοναδική περίπτωση η διαδικασία να κινηθεί μέσω των ΔΟΥ είναι να μην είναι διαθέσιμες όλες οι πληροφορίες, ώστε να ελέγχεται αν πληρούνται τα κριτήρια ή όχι. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι φορολογούμενοι θα είναι υποχρεωμένοι να μεταβούν στις εφορίες, προκειμένου να διεκδικήσουν τις εκπτώσεις.