Έχουν περάσει σχεδόν τριάντα χρόνια από τότε που βρέθηκε μπροστά σε έναν βάλτο με κάποιες ορατές αρχαιότητες, μπήκε βιαστικά στο αυτοκίνητό του, επέστρεψε στην Αθήνα και απάντησε αρνητικά στους εταίρους της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας στην πρόταση που του είχαν κάνει να αναλάβει τη διεύθυνση της ανασκαφής της αρχαίας Μεσσήνης. Τελικά η επιμονή των εταίρων τον ανάγκασε να δεχθεί τη θέση και σήμερα μπορεί να καμαρώνει για την αποκάλυψη και ανάδειξη της μεγαλύτερης και καλύτερα σωζόμενης ελληνιστικής πόλης στον ελλαδικό χώρο. «Απογοητεύτηκα πολλές φορές. Επεσα σε κατάθλιψη. Δεν τα παράτησα όμως, διότι η υπόθεση της Μεσσήνης εξελίχθηκε σε ένα πάθος για μένα», λέει απολαμβάνοντας ένα ποτήρι λευκό κρασί, από την πατρίδα του, τη Θεσσαλονίκη.
Κι όπως όλα τα πάθη βεβαίως ούτε αυτό δεν θα μπορούσε να μην έχει μια σύνδεση με το χρήμα. «Δεν θα διαφωνήσω. Μία από τις μεγάλες μου έγνοιες είναι να έχω χρήματα για να πληρώνω το έργο. Δεν με πειράζει, όταν έχω, να βάζω και από τα δικά μου. Αρκεί να προχωράνε οι εργασίες. Ξέρετε τι είναι να έχεις εγκεκριμένα κονδύλια από την Ευρωπαϊκή Ενωση και αντί να εκταμιεύονται από την αρχή του χρόνου, να φτάνει ο Σεπτέμβριος και οι συνεργάτες σου να είναι ακόμη απλήρωτοι; Να έχει παραδοθεί ο χώρος στο υπουργείο Πολιτισμού από το 2000 και σήμερα, 20 χρόνια μετά, χωρίς να έχω υποχρέωση να βρίσκω μόνος μου χρήματα για να αποψιλωθεί από τα αγριόχορτα μια έκταση 400 στρεμμάτων; Είναι φοβερό!», λέει και ξεσπά σε ένα γέλιο δυνατό που μοιάζει να πηγάζει από τον παραλογισμό που περιγράφει. «Μοναδικές λύσεις είναι τα ιδιωτικά χρήματα και η αυτοδιαχείριση του χώρου», συμπληρώνει τη σκέψη του και το βλέμμα του είναι από τις λίγες στιγμές που σκοτεινιάζει τόσο που σχεδόν να αποκτά την ίδια απόχρωση με το γκρίζο του κοστούμι.
Θυμώνει που πρέπει να μπαίνει στη διαδικασία δημοσίων σχέσεων με υποψήφιους χορηγούς για να εξασφαλίσει όσα θα έπρεπε το κράτος να παρέχει σε έναν μείζονος σημασίας αρχαιολογικό χώρο; «Δεν έχω ζητήσει ποτέ χρήματα. Η σχέση μου με τους χορηγούς είναι εντελώς προσωπική και φιλική. Συζητώ μαζί τους για τον χώρο και τις ανάγκες του και μου προτείνουν με δική τους πρωτοβουλία να τους καταθέσω μια πρόταση χρηματοδότησης». Μάλλον λοιπόν θα πρέπει η αρχαία Μεσσήνη να μακαρίζει την καλή της τύχη που έχει διευθυντή των ανασκαφών της τον Πέτρο Θέμελη.
Μερικές δεκάδες χιλιόμετρα πιο μακριά ο «Παρθενώνας της Πελοποννήσου», ο ναός του Επικουρίου Απόλλωνα, κηρυγμένο μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς από την UNESCO βρίσκεται σε άθλια κατάσταση. «Είναι αίσχος που έχουν αφήσει τον ναό κάτω από ένα σκισμένο πανί το οποίο μπάζει νερά και χιόνια. Οι φύλακες τρέμουν μην καταρρεύσει η κατασκευή όταν ο άνεμος φτάνει τα 11 μποφόρ». Υπάρχουν όμως κι εκείνοι που αντιμετωπίζουν με αρκετή επιφύλαξη την εμπλοκή ιδιωτικών χορηγιών στις εργασίες που διεξάγονται στα κατάλοιπα της πόλης που ίδρυσε ο θηβαίος στρατηγός Επαμεινώνδας το 369 π.Χ., όπως και το ζήτημα της αυτοδιαχείρισης του χώρου. «Είναι άνθρωποι με παρωπίδες σε ορισμένες περιπτώσεις και αυτό με θλίβει. Οταν μιλάω για αυτοδιαχείριση δεν μιλάω για ιδιωτικοποίηση. Αυτό είναι χονδροειδής λαϊκισμός. Δεν θέλω να δώσω τα μνημεία στο κεφάλαιο, αλλά να εκμεταλλευτώ το κεφάλαιο προς όφελος των προλετάριων. Ποιος θα πάρει τα χρήματα; Ο εργάτης με το φτυάρι και το καροτσάκι. Αλλωστε κι οι χορηγοί δεν επιβάλλουν την προβολή τους. Το όνομά τους μπαίνει σε μια μικρή πινακίδα και μερικές φορές ούτε αυτό δεν ζητούν. Τους ενδιαφέρει να δουν ότι με τα χρήματα που προσφέρουν σηκώνεται ένα μνημείο».
«Θλίβομαι για την κατάντια της πολιτικής»
Ενας δημοφιλής κατά κοινή ομολογία αρχαιολόγος και ακαδημαϊκός δάσκαλος που πιστεύει στην κοινωνικοποίηση των μνημείων, στον διάλογό τους με τη σύγχρονη τέχνη, την απόδοση της τρίτης διάστασης των μνημείων τόσο για την καλύτερη κατανόησή τους από το κοινό όσο και για τη σωτηρία τους, και στον οποίο έχει ζητηθεί, όπως παραδέχεται, να συντάξει υπομνήματα τόσο προς υπουργούς Πολιτισμού διαφορετικών κυβερνήσεων, όσο και προς στελέχη της εκάστοτε αντιπολίτευσης, σχετικά με «καυτά» θέματα, πιθανόν να ήταν ιδανικός για τη θέση του υπουργού Πολιτισμού. Η απάντησή του είναι κατηγορηματικά αρνητική. «Πρώτον, δεν είμαι παιδί για να ξεκινήσω καινούργια καριέρα. Και δεύτερον, απεχθάνομαι την πολιτική και θλίβομαι για την κατάντια της. Εχω ζήσει τους πολιτικούς όταν υπηρετούσα στην περιφέρεια – το αντιμετωπίζω ακόμη και σήμερα στη Μεσσηνία – κι έχω κάκιστη εντύπωση για το πώς πολιτεύονται. Λειτουργούν με εγκάθετους μέσα στα χωριά για να μαζεύουν ψήφους. Είναι δυνατόν;». Η απέχθεια ωστόσο για τον Πέτρο Θέμελη δεν συνεπάγεται την αποχή. «Ψηφίζω ανελλιπώς. Αν και ο πατέρας μου (σ.σ.: ο λογοτέχνης Γιώργος Θέμελης) είχε κατηγορηθεί ως αριστερός και δημοτικιστής, δεν αποκαλύπτω σε ποιο κόμμα δίνω την ψήφο μου. Εχω φίλους σε όλες τις παρατάξεις, αλλά δεν πιστεύω πλέον σε καμία ιδεολογία, παρά μόνο στις ανθρώπινες σχέσεις τις οποίες και καλλιεργώ». Από ΤΑ ΝΕΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου