Στη δίνη των πληθωριστικών πιέσεων εξακολουθεί να βρίσκεται η παγκόσμια οικονομία, αλλά και η ελληνική, καθώς οι ανατιμήσεις σε σειρά πρώτων υλών και η αύξηση του μεταφορικού κόστους αναμένεται να διαρκέσουν τουλάχιστον έως τα τέλη της τρέχουσας χρονιάς, παρά τις αρχικές εκτιμήσεις ότι θα επρόκειτο για παροδικό φαινόμενο. Ακόμη δε και αν υπάρξει η επιθυμητή αποκλιμάκωση νωρίτερα, οι συνέπειες θα είναι ορατές για αρκετούς μήνες μετά, καθώς σειρά προϊόντων θα έχει ήδη παραχθεί με αυξημένο κόστος. Αλλωστε, η αγορά εκτιμά ότι η όποια διόρθωση των τιμών θα είναι σε υψηλότερα επίπεδα από την εποχή πριν από τη διαταραχή της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας.
Οι καταναλωτές και κυρίως τα νοικοκυριά που ανήκουν στις ασθενέστερες οικονομικά κατηγορίες του πληθυσμού ενδέχεται τους προσεχείς μήνες να αντιμετωπίσουν ακόμη πιο έντονο πρόβλημα, καθώς, πέρα από το περιβάλλον γενικευμένων ανατιμήσεων, ήδη εκλείπουν από την αγορά σε ορισμένες κατηγορίες προϊόντων και οι πιο οικονομικές λύσεις. «Πλέον στην αγορά δεν υπάρχουν φθηνοί φορητοί υπολογιστές (laptops) αξίας 399 ευρώ. Υπάρχουν τα μοντέλα με τιμή από 799 ευρώ και άνω. Αυτό συμβαίνει διότι, λόγω της έλλειψης σε επεξεργαστές, οι κατασκευάστριες εταιρείες επιλέγουν να παράξουν μόνο τα πιο ακριβά μοντέλα», εξηγεί ο Γιάννης Βασιλάκος, διευθύνων σύμβουλος της «Κωτσόβολος». Το πόσο δε απαραίτητοι είναι οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές –και μάλιστα τα φθηνά μοντέλα– φάνηκε με τον πλέον δραματικό τρόπο τον τελευταίο χρόνο, με την τηλεργασία και την τηλεκπαίδευση, όπου μπορεί την ίδια χρονική στιγμή όλα τα μέλη μιας τυπικής τετραμελούς οικογένειας να έπρεπε να είναι μπροστά σε έναν υπολογιστή για να εργαστούν και να παρακολουθήσουν μάθημα. Ελλείψεις παρατηρούνται επίσης στις φθηνές λευκές συσκευές, όπως είναι για παράδειγμα ψυγεία ιδιωτικής ετικέτας, τα οποία κατασκευάζονται κατεξοχήν στην Κίνα.
Το πρόβλημα εν προκειμένω έγκειται στο υψηλό μεταφορικό κόστος, το οποίο ουσιαστικά καθιστά ασύμφορη την εισαγωγή αυτών των προϊόντων. «Εάν για να φέρεις ένα κοντέινερ πλήρωνες πρώτα 1.700 δολάρια και τώρα 12.000 – 13.000 δολάρια, θα επιλέξεις να μην παραγγείλεις προϊόντα που καταλαμβάνουν μεγάλο όγκο και πωλούνται σε χαμηλή τιμή», προσθέτει ο ίδιος, επισημαίνοντας ότι η κατάσταση που δημιουργείται πλήττει σημαντικά τα φτωχά νοικοκυριά.
Συχνά δε, όπως εξηγούν στελέχη της αγοράς στην «Κ», οι εταιρείες βρίσκονται αντιμέτωπες με απρόβλεπτες καταστάσεις. Ετσι, ενώ κάνουν την παραγγελία και έχουν συμφωνήσει για τη μεταφορά των προϊόντων τους από την Κίνα με αυξημένο κόστος, μην έχοντας άλλη επιλογή, ένα βήμα πριν από τη φόρτωση οι τελικές «επίσημες» χρεώσεις μπορεί να είναι αυξημένες ακόμη και κατά 40% σε σχέση με την αρχικά συμφωνηθείσα. Και λέμε για «επίσημες», διότι δεν λείπουν και φαινόμενα όπου την τελευταία στιγμή ο φορτοεκφορτωτής στην Κίνα ζητά και επιπλέον 1.000 δολάρια για να φορτώσει τα εμπορεύματα στο πλοίο. Μάλιστα, αυτό το ανεπίσημο «καπέλο» γίνεται, όπως εκτιμούν τα στελέχη της αγοράς, με την ανοχή της κινεζικής κυβέρνησης.
Στα προϊόντα τεχνολογίας και στις λευκές συσκευές υπολογίζεται ότι υπάρχουν ήδη αυξήσεις τιμών κατά 5% μεσοσταθμικά, λόγω κυρίως της ύπαρξης κάποιων αποθεμάτων και της απορρόφησης μέρους του κόστους από τους προμηθευτές και τους λιανέμπορους. Ωστόσο, σύμφωνα με υψηλόβαθμα στελέχη του κλάδου, το επόμενο διάστημα και κυρίως από τον Σεπτέμβριο κι έπειτα αναμένονται ανατιμήσεις της τάξης του 10%.
Προάγγελος για το τι θα ακολουθήσει το επόμενο διάστημα, έστω κι αν δεν μετακυλισθεί το σύνολο των αυξήσεων στην τελική τιμή καταναλωτή, είναι οι τιμές παραγωγού στη βιομηχανία. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, ο δείκτης τιμών παραγωγού στη βιομηχανία ενισχύθηκε τον Μάιο του 2021 κατά 13,1% σε σύγκριση με τον Μάιο του 2020, ενώ κατέγραψε και αύξηση 1% σε σύγκριση με τον Απρίλιο του 2021.
Οι μεγαλύτερες αυξήσεις εντοπίζονται στις τιμές παραγωγού ενεργειακών προϊόντων, κάτι που αναμένεται να προκαλέσει κύμα ανατιμήσεων σε σειρά άλλων αγαθών και υπηρεσιών. Συγκεκριμένα, σε ετήσια βάση και σε ό,τι αφορά την εγχώρια αγορά παρατηρείται αύξηση 71,3% των τιμών παραγωγού στον κλάδο των πετρελαιοειδών, 35,4% στην εξόρυξη λιγνίτη, 10,3% στην κατασκευή ηλεκτρολογικού εξοπλισμού, 7% στην παραγωγή βασικών μετάλλων, 4,3% στην παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου και κλιματισμού (σ.σ. σε ό,τι αφορά το ηλεκτρικό ρεύμα οι χονδρεμπορικές τιμές έχουν εκτοξευθεί τις τελευταίες ημέρες στα ύψη), 2,8% στην παρασκευή προϊόντων από ελαστικό και πλαστικές ύλες. Στη βιομηχανία τροφίμων καταγράφηκε αύξηση των τιμών παραγωγού κατά 1,5% τον Μάιο. Ωστόσο, προμηθευτές και λιανέμποροι έχουν προειδοποιήσει για πολύ μεγαλύτερες ανατιμήσεις σε ευρεία γκάμα προϊόντων, τόσο λόγω της αύξησης του κόστους των πρώτων υλών όσο και λόγω των αυξήσεων στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος και στις τιμές των καυσίμων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου