Η ελαιοκομική περίοδος 2024/25 σηματοδοτεί ένα κομβικό σημείο για την παγκόσμια αγορά ελαιολάδου, με την παραγωγή να ανακάμπτει δυναμικά μετά τη σημαντική πτώση της προηγούμενης χρονιάς. Σύμφωνα με στοιχεία της Plataforma Tierra Cajamar, η παγκόσμια παραγωγή φτάνει τους 3,33 εκατομμύρια τόνους, καταγράφοντας αύξηση 36,3% σε σχέση με την περίοδο 2023/24.
Εντυπωσιακή ανάκαμψη στην Ισπανία – Ρεκόρ δεκαετίας για την Ανδαλουσία
Η Ισπανία πρωτοστατεί στην ανάκαμψη, με παραγωγή 1,4 εκατομμυρίων τόνων, αυξημένη κατά 65,3%, αποτελώντας την τρίτη υψηλότερη επίδοση της τελευταίας δεκαετίας. Η Ανδαλουσία, με 1,05 εκατομμύρια τόνους, συνεισφέρει το 75% της εθνικής παραγωγής, σημειώνοντας αύξηση 84%. Σημαντικές αυξήσεις καταγράφονται και σε Καστίλλη-Λα Μάντσα (+34,1%) και Εξτρεμαδούρα, ενώ η Καταλονία επλήγη από παρατεταμένη ξηρασία και σημείωσε πτώση 50%.
Ανοδική πορεία στη Μεσόγειο – Εξαίρεση η Ιταλία
Η άνοδος επεκτείνεται και στον υπόλοιπο μεσογειακό χώρο. Χώρες όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία, το Μαρόκο, η Τυνησία και η Τουρκία συγκεντρώνουν σχεδόν 1,5 εκατ. τόνους, αυξημένους κατά 24,7%. Ιδιαίτερη ώθηση προέρχεται από Τουρκία (+84%) και Τυνησία (+54,5%), ενώ η Ιταλία αποτελεί εξαίρεση, με πτώση της παραγωγής κατά 24,5%.
Αύξηση αποθεμάτων – Πιέσεις στις τιμές
Η αύξηση της παραγωγής έχει οδηγήσει σε άνοδο των αποθεμάτων κατά 51,4% έως τον Μάρτιο, γεγονός που πιέζει τις τιμές προς τα κάτω. Το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο κατέγραψε πτώση 40% στην τιμή μέσα σε έναν χρόνο, με μέσο όρο 488 €/100 κιλά για την περίοδο Οκτωβρίου – Απριλίου. Αντίστοιχες τάσεις παρατηρούνται και στην Ελλάδα, ενώ στην Ιταλία οι τιμές παραμένουν υψηλές λόγω της χαμηλής παραγωγής.
Η καλή πρόβλεψη για τη νέα σοδειά, εξαιτίας των άφθονων βροχοπτώσεων του 2025, υποδηλώνει ότι οι πιέσεις στις τιμές μπορεί να διατηρηθούν τους επόμενους μήνες.
Ζήτηση: Ανάκαμψη σε κατανάλωση και εξαγωγές
Η αυξημένη προσφορά συνοδεύεται από έντονη άνοδο στην κατανάλωση και τις εξαγωγές. Παγκοσμίως προβλέπεται κατανάλωση 2,97 εκατ. τόνων (+19,3%), ενώ στην ΕΕ αναμένεται αύξηση 31,4% στα 1,45 εκατ. τόνους.
Στην Ισπανία, το Υπουργείο Γεωργίας καταγράφει άνοδο 22,1% στις συνολικές πωλήσεις μεταξύ Οκτωβρίου και Φεβρουαρίου. Η εσωτερική αγορά φτάνει τους 230.300 τόνους (+27,4%), ενώ οι εξαγωγές αγγίζουν τους 357.700 τόνους (+18,8%).
Αν και η εγχώρια κατανάλωση έχει μειωθεί σε όγκο κατά 38% λόγω της αύξησης των τιμών από τα 2,98 €/λτ στα 9 €/λτ, η δαπάνη αυξήθηκε κατά 70%. Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι στο τρίμηνο Σεπτεμβρίου – Νοεμβρίου, η κατανάλωση αυξήθηκε κατά 32%, με τις κατηγορίες «παρθένο» και «εξαιρετικό παρθένο» να εμφανίζουν άνοδο 46%, παρά μικρές μόνο μειώσεις τιμών (14,5% και 13,7% αντίστοιχα).
Εξαγωγές: Ιταλική εξάρτηση και νέες αγορές
Η εξαγωγική επίδοση της Ισπανίας παρουσιάζει έντονες διαφοροποιήσεις. Η Ιταλία ηγείται της ανόδου, απορροφώντας 126.861 τόνους (+66,7%) στο πρώτο τετράμηνο, με αξία 657,9 εκατ. ευρώ (+8,7%). Η ισχυρή εξάρτηση από την ισπανική παραγωγή οφείλεται στην χαμηλή δική της σοδειά.
Ωστόσο, αυτή η συγκέντρωση αναδεικνύει την ανάγκη διεύρυνσης των εξαγωγικών προορισμών. Ανοδική πορεία σημειώνεται στη Γαλλία (+4,3%), την Πορτογαλία (+5,2%) και ιδιαίτερα στο Βέλγιο (+76,8%), ενώ η Γερμανία υποχώρησε κατά 17,5%, πιθανόν λόγω της οικονομικής ύφεσης.
Η Αυστραλία, αν και με μικρό μερίδιο, κατέγραψε άνοδο 43,6%, ενισχύοντας τις προοπτικές εκτός Ευρώπης.
ΗΠΑ: ήπια πτώση, αλλά ισχυρές προοπτικές
Οι εξαγωγές προς τις ΗΠΑ μειώθηκαν οριακά σε 48.000 τόνους (-1,6%), με αξία 339 εκατ. ευρώ (-12,7%), αν και σημειώθηκε άνοδος των εισαγωγών μετά τον Ιανουάριο, λόγω πτώσης τιμών και ανησυχιών για πιθανή επιστροφή δασμών.
Η Ιταλία, με μικρότερες ποσότητες (43.000 τόνοι, -4%), εξασφάλισε υψηλότερη αξία εξαγωγών (383 εκατ., +4%), επιβεβαιώνοντας την ικανότητά της να διατηρεί υψηλές τιμές.
Οι ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 18% των παγκόσμιων εισαγωγών ελαιολάδου. Αν και η κατανάλωση αυξανόταν πριν την επιβολή δασμών από τον πρόεδρο Τραμπ, η ακρίβεια και ο πληθωρισμός επιβράδυναν αυτή την τάση. Για το 2025 αναμένεται μέτρια ανάκαμψη (+4%), με την πορεία να εξαρτάται από τις εξελίξεις στο εμπορικό μέτωπο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου