Δίτοξο γεφύρι στον Αρκαδικό ή Σελλέϊκο ποτάμι.

ΠΡΙΝ από 10 χρόνια στα χαρτιά έμεινε η πρόταση του τότε Συλλόγου για δημιουργία μικρών φραγμάτων στο Σελλέικο ποτάμι και τον Αρκαδικό ποταμό, όταν με πεζοπορίες, δράσεις, ημερίδες είχε ξεκινήσει μια σταυροφορία για την ανακαίνιση του θέματος. 

Πρωτεργάτης ήταν τότε ο αείμνηστος Πρόεδρος και επι σειρά διατελών αιρετός Παναγιώτης ή Τάκης Αδαμόπουλος που δυστυχώς τα λόγια του αποδείχτηκαν ξανά προφητικά. Η περιοχή έχει ιστορία και για αυτό παραθέτουμε ιστορικό απόσπασμα από το μεγάλο εγφύρι στο Σελλά Τριφυλίας. Ένας υδάτινος θησαυρός που τελικά δεν αξιοποιήθηκε ποτέ παρά τις μελέτες που είχαν γίνει στο παρλεθόν όπως έιχε αποκαλύψει το kyparissianews.com και ο τοπικός τύπος. 

Δίτοξο γεφύρι στον Αρκαδικό ή Σελλέϊκο ποτάμι.

Γεφυρώνει τον Αρκαδικό ή ποτάμι Αρκαδιάς  ή Σελλέϊκο ποτάμι ή σκέτο Σελλάς και είναι δίτοξο.

  Το δεξιό τόξο από κατάντη είναι μικρότερο με κάθετα τα πλαϊνά, ενώ η μεγάλη καμάρα είναι καταβιβασμένη για να πετύχει ο πρωτομάστορας όσο το δυνατόν επίπεδο κατάστρωμα, με κάθετα μέχρι ενός μέτρου τα βάθρα της.

  Το μεσόβαθρό του ακουμπάει στην κοίτη του ποταμού ενώ τα δύο ακρόβαθρα πατάνε σε στέρεο έδαφος.

Σελλέϊκο γεφύρι. (Φωτο: ΑΓΠ)

  Πρόκειται για ένα πανέμορφο γεφύρι, χτισμένο με την χαρακτηριστική καφεκίτρινη πέτρα της περιοχής.

  Λέγεται ότι χτίστηκε και αυτό, όπως και το μονότοξο μέσα στο χωριό Σελλά, με πρωτοβουλία του Πανάγου Αργυρόπουλου ή Πέτροβα. Το 1881 έγιναν εκλογές στο δήμο Τριπύλας και δήμαρχος εκλέχτηκε κάποιος  Πανταζόπουλος. Όταν λίγο αργότερα πέθανε, την θέση του ανέλαβε ο Πανάγος Αργυρόπουλος ή Πέτροβας, όπου επί της εποχής του χτίστηκαν τα δύο παραπάνω γεφύρια. (1) Απ' αυτό συμπεραίνεται ότι τα γεφύρια αυτά χτίστηκαν αυτή την περίοδο, την δεκαετία του 1880.

  Ήταν τότε που ανέλαβε δήμαρχος Τριπύλης ο Πανάγος Αργυρόπουλος και περνώντας μια φορά από το ποτάμι, έχασε το τσαρούχι του. Τότε ορκίστηκε να φτιάξει το γεφύρι, πράγμα που έγινε.

...η μεγάλη καμάρα. (Φωτο: ΑΓΠ)

  Πιστεύεται ότι το γεφύρι χτίστηκε από την σπουδαία Λαγκαδινή οικογένεια των Γαρδικαίων, και είναι ένα μεταξύ των άλλων σπουδαίων χτισμάτων που μας άφησαν σχεδόν σε όλη την περιοχή της Πελοποννήσου.

  Φαίνεται ότι  πρωτομάστορας του γεφυριού αυτού, όπως και εκείνου μέσα στο χωριό Σελλά, ήταν ο Γιαννακός Γαρδίκας. Ήταν αυτός που άφησε τα θαυμάσια δείγματα της λαγκαδινής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής στο ορεινό χωριό Αλωνίσταινα της Αρκαδίας, που έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός, χτίζοντας σπίτια που σώζονται σήμερα σε πολύ καλή κατάσταση. Κατασκευή του Γιαννακού Γαρδίκα είναι και η εκκλησία του Αγιώργη στη Λάστα Γορτυνίας, στη θέση παλιότερου ομώνυμης εκκλησίας, το 1871-1876. Για τον ναό αυτό λέγεται ότι “είναι ευρυχωρότερος, μεγαλοπρεπέστερος με φιλοκαλίαν, ως ενδείκνυται από τα τετράγωνα πελεκητά λιθάρια εις τον πρόναον, με ζωνάρι από λευκό λιθάρι κάτωθεν των παραθύρων και με τρούλον λίθινον στηριζόμενον εις τέσσαρας κολώνας.” (2)

  Η οικογένεια των Γαρδικαίων ήταν μια ονομαστή οικογένεια λαγκαδινών μαστόρων, χαρακτηριστική της μαστορικής γνώσης και μεταφοράς της από πατέρα σε παιδί και από γενιά σε γενιά.

...η μικρή καμάρα. (Φωτο: ΑΓΠ)

  Κατά την οικογενειακή παράδοση, οι Γαρδικαίοι κατάγονται από το Γαρδίκι της Β. Ηπείρου. Γενάρχης τους θεωρείται ο Γεώργιος Γαρδίκας, που το 1817 εγκαταστάθηκε στα Λαγκάδια και έγινε “γαμπρός του Μπούρα”. Απόχτησε τα παιδιά Χρήστο, Γιάννη, Στάθη, Κωνσταντή και Ανάστο. Όλα ακολούθησαν το επάγγελμα του χτίστη. (3)

 

  Επίσης, κατά μαρτυρία του Κων/νου Αργυρόπουλου από το χωριό Σελλά Τριφυλίας, οι ίδιοι Γαρδικαίοι που έχτισαν το δίτοξο γεφύρι στον Αρκαδικό ή Σελλέϊκο ποτάμι, είναι και κατασκευαστές του σπιτιού του Πανάγου Αργυρόπουλου, που κατόπιν το έδωσε στους γιους του Βασίλη και Δημοσθένη. Στέκει ακόμη όρθιο σε άριστη κατάσταση και ιδιοκτήτης του σήμερα είναι ο Βασίλης Νικολάου Αργυρόπουλος, της γνωστής οικογενείας που στην κυριότητά τους είναι και ο παλιός μύλος κοντά στο γεφύρι στον Σελλά.

  Ερωτώ τον πρωτομάστορα Χρ. Γαρδίκα τι άλλο έχτισαν οι Γαρδικαίοι. Μου απαντάει: “εκατοντάδες σπίτια, μη γράφεις όμως και τα ξωκκλήσια και τα καλύβια, είναι ντροπή”. (4) 

...και η ανάπτυξη. (Φωτο: ΑΓΠ)

 

  Κατά τον Χρήστο Γαρδίκα, οι Γαρδικαίοι έφτιαξαν ή επισκεύσαν, μεταξύ των άλλων και “ την Αγιατριάδα στην Κυπαρισσία, την Παναγία στο Ψάρι (Μεσσηνίας), τον Αγιονικόλα στην Τριπύλη (Μεσ.), την Αγιατριάδα στου Σουλιμά (Μεσ.), την Αγιασωτήρα κοντά στο Κοπανάκι (Μεσ.), τον Αγιοδημήτρη στον Αϊτό (Μεσ.), τους Αγιαποστόλους στη Βαριμπόπη (Μεσ.), τον Αγιονικόλα στην Ανδρίτσαινα, τον Αγιονικόλα στη Ζούρτσα (Ολυμπίας), την Αγιατριάδα και τη μισή Αγιακυριακή στα Φιλιατρά, τον Αγιώργη στη Λάστα (Γορτυνίας), τον Άγιο Παντελεήμονα στη Νεμνίτσα (Γορτ.), τον Αγιοθανάση στο Μπεζενίκο (Μαντινείας), τον Αγιονικόλα στην Ασέα (Αρκαδίας), την Παναγία στα Μαγούλιανα (Γορτ.), την Αγιαπαρασκευή στην Αλωνίσταινα (Μαντ.), τον Αγιώργη στο Λεβίδι (Μαντ.), την Παναγία στη Συλλίμνα (Μαντ.), τον Αγιοδημήτρη στη Χωτούσα (Μαντ.), την Αγιαπαρασκευή στη Στεμνίτσα (Γορτ.), τον Αγιώργη στην Καμενίτσα (Γορτ.), το γιοφύρι της Αρκαδιάς, το γεφύρι της Γλόγοβας (Γορτ.), τα Δημητρακοποπουλαίϊκα στην Αλωνίσταινα.” (5)

 Απόγονοι αυτών των Γαρδικαίων ζουν στο χωριό Πολυθέα της Τριφυλίας, που μετονομάστηκε έτσι με το ΦΕΚ 86 Α’ της 11/04/1953 (παλιά ονομασία Μαλίκι, από κάποιον Τούρκο Μαλίκ, όπως λένε οι παλιότεροι).

  Σε μικρή απόσταση από το γεφύρι υπάρχει ο ερειπωμένος νερόμυλος των Αργυροπουλαίων, ενώ πάνω του περνάει ο δημόσιος δρόμος Κυπαρισσίας-Σελλά-Τριπύλης (παλιότερο όνομα Μυτύλα)-Καλαμάτας.

Μύλος των Αργυροπουλαίων. (Φωτο: ΑΓΠ)

  Ο μύλος των Αργυροπουλαίων δούλεψε, εξυπηρετώντας τους ντόπιους μέχρι το 1978. Τον είχε φτιάξει ο Αργύρης ο Γαραντζιώτης, το παιδί του Πέτροβα , από την Γαράντζα (Άνω Μέλπεια) και που από το όνομά του πήρε και η οικογένεια το επώνυμο Αργυρόπουλοι (είναι ο γενάρχης της), σε συνεργασία με τον Αγά του χωριού Δάρα. Ήτανε δηλαδή “μισιακός” ο μύλος. Αργότερα τον ξεπλήρωσε, δίνοντας στον Αγά διάφορα αγροτικά προϊόντα (βούτυρο, τυριά κλπ) και στην ουσία τον ξεγέλασε, παίρνοντάς του το μύλο ολοκληρωτικά.

  Ο Πανάγος Γαραντζιώτης, γενάρχης της οικογένειας των Αργυροπουλαίων,  ήλθε από την συνοικία “Άγιος Αθανάσιος”, του “Πάνω Μαχαλά” της Άνω Μέλπειας (Γαράντζα) Μεσσηνίας, που ο δρόμος πηγαίνει για την Αγία Θεοδώρα. Εκεί κοντά είναι και το σπίτι του φημισμένου καπετάνιου του '21  Μητροπέτροβα.

Το γενεαλογικό δέντρο του Πέτροβα είναι:

Πέτροβας Αργύρης Γαραντζιώτης, παιδί του Πέτροβα

Βασίλειος, Αλέξης και Γεώργιος, τα παιδιά του Αργύρη Γαραντζιώτη.

Πανάγος και Νίκος (φαρμακώθηκε με σύκα, όταν ήταν 8 χρόνων), τα παιδιά του Βασίλη.

Γεώργιος, Δημοσθένης και Βασίλης, τα παιδιά του Πανάγου.

Δημοσθένης, Νίκος, Πανάγος, Κωνσταντίνος, Θεμιστοκλής και Δημήτρης, τα παιδιά του Βασίλη.

Κωνσταντίνος Αργυρόπουλος, το παιδί του Νίκου. (6)

Ο Αρκαδικός ποταμός σχηματίζεται από το Αρτικέίκο ρέμα και κυρίως το Σελλέίκο ποτάμι, που είναι ο βασικός του τροφοδότης. Το Σελλέϊκο ποτάμι έρχεται από τα υψίπεδα της Τριπύλης.

Σημειώσεις-βιβλιογραφία

1.      Στοιχεία από τον Κων/νο Αργυρόπουλο, προπάππος του οποίου ήταν ο Πανάγος Αργυρόπουλος

2.      Αδαμάντιος Ι. Καράμπελας. “Η Λάστα και τα χωριά της” σελ. 30-31, Αθήνα 1957

3.      Ομοίως, σελ. 26 και 106

4.      Ομοίως, σελ. 106

5.      Ομοίως, σελ. 26

6.      Πρόκειται για τον Κων. Αργυρόπουλο που έδωσε τις πληροφορίες στον γράφοντα.