Κουτί της Πανδώρας το 2024 – Οι κρίσιμες κάλπες και οι πόλεμοι

 Oι αμερικανικές εκλογές του Νοεμβρίου είναι το σημαντικότερο γεγονός του 2024 στη διεθνή ατζέντα, καθώς η αναμέτρηση προοιωνίζεται αμφίρροπη και η προοπτική μιας νέας εκλογικής νίκης του Ντόναλντ Τραμπ προβληματίζει τη διεθνή κοινότητα. 

Νέοι εμπορικοί πόλεμοι, επιφυλακτικότητα έναντι του ΝΑΤΟ, ξενοφοβική ρητορική στο εσωτερικό και απόσυρση από διεθνείς συμφωνίες και δομές στο εξωτερικό είναι μερικές από τις πιθανές εξελίξεις, σε περίπτωση επικράτησης του Τραμπ επί του Τζο Μπάιντεν. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Ινστιτούτου Stratfor για τη νέα χρονιά, ο Αμερικανός πρόεδρος αναμένεται να διευρύνει την προεκλογική του πλατφόρμα για να προσελκύσει περισσότερους κεντρώους ψηφοφόρους, υποσχόμενος αφενός νέες επενδύσεις σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο και αφετέρου επέκταση του Τείχους με το Μεξικό.

Ο Λευκός Οίκος θα δυσκολευτεί να πάρει από το Κογκρέσο το πράσινο φως για περαιτέρω χρηματοδότηση του πολέμου στην Ουκρανία, εξωθώντας τον Μπάιντεν να αναζητήσει άλλους τρόπους για να συνδράμει οικονομικά το Κίεβο. Κι ενώ μια νίκη Μπάιντεν θα σημάνει συνέχεια στην εξωτερική πολιτική της Ουάσιγκτον, το αντίθετο σενάριο δεν αποκλείεται να οδηγήσει τις ΗΠΑ εκτός συμφωνίας Παρισιού για το κλίμα και να βάλει τέλος στην αμερικανική βοήθεια προς την Ουκρανία. Ο Τραμπ θα μπορούσε εξάλλου να εκτοξεύσει απειλές για δασμούς εναντίον της Ε.Ε. και της Κίνας, να διαρρήξει τις σχέσεις του με ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γαλλία, ενώ η Ρωσία μάλλον θα ερμήνευε την επανεκλογή του ως ιδανική ευκαιρία να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία με τα μεγαλύτερα δυνατά οφέλη.

Το Μεσανατολικό

Το Ισραήλ θα δυσκολευτεί να βρει έναν αξιόπιστο εταίρο για τη διακυβέρνηση της Γάζας και η Παλαιστινιακή Αρχή θα απαιτήσει επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για τη λύση των δύο κρατών, τις οποίες όμως δεν έχει εντολή να πραγματοποιήσει η σημερινή κυβέρνηση, στην οποία κυριαρχούν ακροδεξιά στοιχεία. Αντ’ αυτού, το Ισραήλ θα κληθεί να αναλάβει την ανοικοδόμηση και πολιτική διοίκηση της Λωρίδας της Γάζας, τη στιγμή που απομεινάρια της Χαμάς θα συνεχίσουν να επιτίθενται στις ισραηλινές δυνάμεις τόσο στη Γάζα όσο και στη Δυτική Οχθη, όπου θα στρέψει τις δραστηριότητές της η οργάνωση μαζί με τον Λίβανο και τη Συρία.

Αν και τόσο η Χεζμπολάχ όσο και το Ιράν θα επιχειρήσουν να αποτρέψουν επιθέσεις που θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν έναν νέο μεγάλο περιφερειακό πόλεμο, οι σποραδικές επιθέσεις είναι πιθανό να οδηγήσουν το Ισραήλ σε διευρυμένες μυστικές ή και όχι μυστικές επιχειρήσεις στα σύνορα με τον Λίβανο και τη Συρίαν

Το 70% της κοινής γνώμης πιστεύει ακράδαντα ότι το 2024 θα είναι καλύτερη χρονιά σε σχέση με το 2023.

Επιπλέον, οι ισραηλινές επιχειρήσεις στη Γάζα θα είναι διπλωματικά απομονωμένες και αντιδημοφιλείς, θα αφήσουν «παγωμένη» τη διαδικασία ομαλοποίησης των σχέσεων Σαουδικής Αραβίας – Ισραήλ και θα επιτείνουν τις αμερικανικές επικρίσεις για την πολιτική της ισραηλινής κυβέρνησης. Το Stratfor εκτιμά επίσης ότι η κυβέρνηση Νετανιάχου θα δώσει μάχη για να κρατηθεί στην εξουσία λόγω της διογκούμενης δυσαρέσκειας στο εσωτερικό του Ισραήλ, με την κατάρρευσή της να αποτελεί το πιθανότερο σενάριο.

Κίνα και Ινδία

Η κινεζική οικονομία θα επιβραδυνθεί το 2024, αλλά όχι στο σημείο να προκαλέσει οικονομική κρίση, γεγονός που σημαίνει ότι οι επιπτώσεις για τις αναπτυσσόμενες οικονομίες θα είναι διαχειρίσιμες. Αν και τα ρίσκα για την επόμενη χρονιά είναι μεγαλύτερα από τους συνήθεις κινδύνους, οι Αρχές έχουν τη δυνατότητα να διατηρήσουν την ανάπτυξη στο 4%-5% χάρη σε εκτεταμένα χρηματοπιστωτικά και ρυθμιστικά εργαλεία που έχουν στη διάθεσή τους. Στην Ινδία, το κόμμα του Ναρέντρα Μόντι αναμένεται να κερδίσει τις εκλογές της προσεχούς άνοιξης, καθώς η δημοτικότητα του BJP παραμένει υψηλή. Ωστόσο, η προεκλογική εκστρατεία είναι πιθανό να σημαδευτεί από βίαια επεισόδια, καθώς το ινδουιστικό εθνικιστικό κόμμα αρέσκεται να υποκινεί τον θρησκευτικό διχασμό για ψηφοθηρικούς λόγους. Στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής η Ινδία θα συνεχίσει τη συνεργασία με τις ΗΠΑ για να διασφαλίσει την περιφερειακή σταθερότητα κατά μήκος της περιοχής Ινδίας – Ειρηνικού και να αντισταθμίσει την αυξανόμενη κινεζική επιρροή

Συνεπώς, το 2024 η Ινδία και οι ΗΠΑ θα καλλιεργήσουν τις στρατιωτικές τους σχέσεις και την αμυντική τους συνεργασία. Παρά τους δυνάμει περιορισμούς –όπως οι παραδοσιακές σχέσεις Ινδίας – Ρωσίας και η αναχαίτιση απόπειρας δολοφονίας εναντίον Αμερικανοκαναδού Σιχ αυτονομιστή σε αμερικανικό έδαφος– τα εμπόδια αυτά δεν πρόκειται να πλήξουν ή να διακόψουν τις διμερείς σχέσεις της Ουάσιγκτον με το Νέο Δελχί. Τέλος, οι σινοϊνδικές σχέσεις αναμένεται να παραμείνουν ένα σύνθετο μείγμα οικονομικής συνεργασίας και ανταγωνισμού, με πεδίο σύγκρουσης την άσκηση επιρροής στην περιοχή.

Κλιματική αλλαγή

Παρά τις μάλλον δυσοίωνες προβλέψεις, η συντριπτική πλειονότητα της παγκόσμιας κοινής γνώμης, το 70%, πιστεύει ακράδαντα ότι το 2024 θα είναι μια καλύτερη χρονιά σε σχέση με το 2023.

Το ποσοστό αυτό των αισιόδοξων πολιτών του κόσμου είναι 5% υψηλότερο σε σχέση με το αντίστοιχο του 2023. Ταυτόχρονα, όμως, η απειλή της κλιματικής αλλαγής έχει αρχίσει να εδραιώνεται στο συλλογικό υποσυνείδητο. Μετά το 2023, που ήταν η θερμότερη χρονιά στην Ιστορία, το 81% των ερωτηθέντων σε 34 χώρες προβλέπει ότι το θερμόμετρο θα ανεβεί ακόμη ψηλότερα το 2024.